واپسین روزهای فصل بهار سال 1400 چهار انتخابات مهم برگزار میشود که یکی از آنها در عرصه بینالمللی بسیار تعیینکننده و حیاتی است: انتخابات ریاست جمهوری. چشم خیلیها از داخل و خارج کشور به تعداد برگههایی است که به سمت صندوقهای رأی میرود و آماری که از میزان مشارکت مردم در اولین انتخابات ریاست جمهوری ۴۰ساله دوم انقلاب اسلامی در تاریخ ثبت میشود.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، در میان انبوه رسانههای فارسیزبان معاند که از طریق ماهوارهها یا بر بستر اینترنت و در قالب شبکههای اجتماعی سعی در نا امید کردن و کمرنگ سازی حضور مردم در پای صندوقهای رأی دارند، یک رسانه باید تمام قد در برابر جنگ نرم بایستد و ضمن صیانت از افکار عمومی، امید و انگیزه را به جامعه تزریق کند. رسانه ملی با توجه به امکانات فنی و محتوایی و گستره پوشش جغرافیایی، تنها رسانهای است که از پس این کار بر میآید. در همین خصوص ستاد انتخابات رسانه ملی با حکم رئیس سازمان برای معاون سیاسی از شهریور پارسال شکل گرفت.
از رئیس جمهور چه میخواهیم؟
رفته رفته در کنار فعالیتهای معمول معاونت سیاسی، فعالیتهای صرفاً انتخاباتی ستاد انتخابات رسانه ملی هم آغاز شد؛ از پژوهشهای دقیق در این حوزه گرفته تا تهیه برنامههایی تحلیلی که ذهن مخاطب را برای پذیرش بهتر کارهای تهییجی آمادهکند. با ورود به سال ۱۴۰۰ کمکم سر و کله بستههای انتخاباتی پیدا شد. خبرگزاری صداوسیما، شبکه خبر و باشگاه خبرنگاران جوان به فراخور رسالتشان بستههای خبری تحلیلی از آخرین اخبار تا بررسی روند اقدامات نامزدهای احتمالی را پخش میکنند. در انتخابات سال 1400 بستههای ویژه انتخاباتی خبرگزاری صداوسیما از مهمترین تمهیدات برنامههای انتخاباتی محسوب میشوند که از بخش خبری 20:30 شبکه دو و بخش خبری 22 شبکه سه پخش خواهندشد. در این بستهها افزون بر مصاحبه با نامزدهای احتمالی و پاسخ به شبهات مطرح شده در فضای مجازی، از مردم درباره انتظارات و مطالباتشان از شخص رئیس جمهور پرسیده و نظراتشان منعکس میشود. شبکه خبر هم با بستههای ویژه انتخابات سال 1400 به استقبال این رویداد اثرگذار رفتهاست. این بسته در خبر ساعت 20 این شبکه پخش و در دیگر بخشهای خبری تکرار میشود. این بسته شامل سه محور اصلی مردم، بازتابها و مرور انتخابات ادوار گذشتهاست که محور آخر به شکل استودیو مجازی و با فناوری واقعیت افزوده (AR) تهیه و پخش میشود. همچنین در برنامههای گفتوگوی 18:30، تیتر امشب و روی خط خبر، از وزارت کشور درباره آخرین اخبار انتخاباتی کشور پرسیده میشود. باشگاه خبرنگاران جوان هم با برگزاری نشستهایی با حضور نامزدهای احتمالی، سعی در حضور موثر در فضای رسانهای دارد. البته به نظر میرسد با نزدیک شدن به زمان انتخابات، شاهد برجسته شدن ابعاد تهییجی گزارشها هم باشیم.
شبکهبهشبکه در هوای روز سرنوشت
ادارهکل برنامههای سیاسی برای شبکههای مختلف سیما هم برنامههای متفاوت انتخاباتی تدارک دیده تا در قالبهایی چون مستند، گفتوگومحور و ترکیبی، ذهن مخاطب را برای حضوری آگاهانه در انتخابات آماده کند. شبکه یک با«ایران ۱۴۰۰» مهمان مخاطبانش شدهاست. دو قسمت این برنامه پخش شده و قراراست ادامه آن پس از ماه رمضان حوالی ساعت 18 روی آنتن برود. این برنامه در قالب مستند تولیدی به موضوعات مختلف اقتصادی میپردازد. شبکه دو هم برنامه«۱۴۰۰»را برای انتخابات پیش رو تدارک دیدهاست. این برنامه که در ساعت 17:30 پخش میشود به 30 مسئله اصلی کشور میپردازد که رئیس جمهور آینده باید آنها را در اولویت کاری خود قرار دهد. «سرزمین من» نیز که برای شبکه سه سیما در نظر گرفته شدهاست، ساعت 15روی آنتن میرود و به پیگیری و شناساندن توان تولیدی و ظرفیتهای بالقوه و بالفعل مناطق مختلف کشور در زمینه تولید و حل مشکلات و نیازمندیهای مختلف داخلی و نقش دولت و انتخاب درست مردم در توسعه این توانمندیها میپردازد. «کابینه» و «مثبت ایران» برنامههای انتخاباتی شبکه چهار سیما به حساب میآیند. «کابینه» که ساعت 20:30 روی آنتن میرود، برنامهای ترکیبی است که با نگاهی به نقش وزرا به عنوان بازوان اجرایی رئیسجمهور، به مشکلات، اولویتها و راهکارها و مسائل گوناگون در حوزه هر وزارتخانه میپردازد. این برنامه میکوشد هم به تبیین وسعت و گستردگی وظایف دولت بپردازد، هم لزوم انتخاب بهترینها و کارآمدترینها را توسط رئیس جمهور در دولت بیان کند. «مثبت ایران» هم به نمایش دستاوردها، پیشرفتها و توان تولیدات داخلی کشور در عرصههای مختلف ملی و اقدامات متعدد در حوزههای علمی و فنی و عمرانی به منظور امیدآفرینی و کم اثرسازی تحریمها میپردازد. شبکه پنج سیما«شهر آرا» را روی آنتن میبرد. این برنامه به شکل اختصاصی به انتخابات شورای شهر تهران میپردازد. مصاحبه با نخبگان شهر درباره موضوعات مرتبط با ماموریت شوراهای اسلامی، معرفی یک روستای منتخب و موفق در زمینه فعالیت شورایی از شهر تهران، مصاحبه کارشناسی درباره مشکلات شهر تهران، دوربین مخفی درباره انتخاب درست با حضور مردم و مصاحبه با اصناف فعال در شهر مذکور درباره مسائل و مشکلات شهر و انتخاب درست از موضوعات مطرح شده در این برنامه است. شبکه جهانی جامجم هم با برنامه«ایرانیام» به استقبال انتخابات میرود. «زاویه» به روایت انتخابات ریاست جمهوری ایران از دید خبرنگاران بنگاههای خبری بینالمللی میپردازد. «ایران ما» نظر ایرانیان خارج از کشور درباره شرکت در انتخابات را مطرح میکند. بخشهای گوناگون این برنامه عبارتند از:«دیپلمات» که نگاهی به سابقه و شیوه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در کشورهای مختلف میافکند، «پیشرفت» که نمایشدهنده پیشرفتهای ایران است و«ایران من» که نظر ایرانیان خارج از کشور را درباره توسعه و پیشرفتهای کشور در پس از انقلاب مطرح میکند.
روی موج انتخاب
امواج رادیویی هم روی فرکانس انتخابات تنظیم شدهاند. برای مثال رادیو ایران، برنامههای«آقای رئیس»، «مسیر اراده» و «ایران به توان من» را به سمع شنوندگانش میرساند. «آقای رئیس» که ساعت 21:30 روی آنتن میرود یک مجری اصلی دارد که با کارشناس برنامه گفتوگو خواهدکرد و همچنین دو آیتمخوان دو قسمت دیگر برنامه را اجرا خواهندکرد. مجموعۀ نمایشی«مسیر اراده» شامل داستانهایی است که در مترو، اتوبوس، تاکسی و همچنین وسایل نقلیۀ عمومی و در حال حرکت و در فضاهای عمومی اتفاق میافتد.
«ایران به توان من» نیز در هر قسمت به روایتی واقعی از دغدغههای صاحبان صنایع ، تلاشها و توانمندیهای آنها میپردازد و در خلال آن، نکات لازم برای انتخاب نامزد اصلح و لزوم مشارکت در انتخابات را به صورت تقریبا غیر مستقیم بیان میکند. رادیو جوان هم در برنامههای«ایستگاه انتخاب»، «دو به دو» و«انتخاب در آیینه اقتصاد» انتخابات را از زوایای مختلف روایت میکند. «انتخاب در آیینه اقتصاد»همراه با صاحبنظران اقتصادی، سیاستهای کلان اقتصادی کشور و مشکلات موجود در مسیر اجرای این سیاستها را بررسی میکند و به واکاوی کاستیها و نارساییهای سیاستهای اجرایی کشور در تحقق سیاستهای کلان اقتصاد مقاومتی میپردازد. مباحثی همچون اقتصاد بدون نفت و حمایت از تولید ملی از سرفصلهای مهم این گفتوگو خواهدبود. «دو به دو هم» بخش نمایشی طنزی است که در آن مناظره مجری با مهمانان فرضی به نمایش در میآید. شبکههای مختلف رادیویی نیز در برنامههایشان به ابعاد مختلف انتخابات میپردازند.
در انتظار مناظره
یکی از جذابترین و پر مخاطبترین برنامههای انتخاباتی، مناظرههای نامزدهاست. معاونت سیاسی رسانهملی هم مدتهاست، جلسات مختلفی با صاحبان فکر و قلم درباره چگونگی برگزاری مناظرهها برای این دوره انتخابات ریاست جمهوری برگزار کرده تا به الگویی مناسب در این زمینه برسد. به گفته حسن نهضت، تهیه کننده برنامه«مناظره» برای هر چه بهتر شدن برنامه از ظرفیت تمام نخبگان و افراد متبحر رسانه ملی در این حوزه استفاده شدهاست. آرایه برنامه هم در مراحل پایانی آمادهسازی است و مناظرهها در سه نوبت مجزا پخش خواهدشد. دو مجری، یکی اصلی و یکی جانشین هم برای این کار در نظر گرفته شده که متعاقبا درباره آنها، اطلاعرسانی میشود. با وجود همهگیری کرونا و احتمال برگزار نشدن بسیاری از برنامههای تبلیغی تشکلی نامزدها، وظیفه رسانه ملی برای ایجاد شور انتخاباتی و کمک به مردم در انتخاب آگاهانه و درست، سنگینتر میشود. به همین منظور ۱۱۰۰دقیقه برنامه انتخاباتی برای هر نامزد در نظر گرفته شدهاست.