برنامه «عصر شیرین» شبکه افق سیما هر روز ساعت 18 از شبکه افق پخش می‌شود، این برنامه هر هفته با یک خانواده خوشبخت همراه می‌شود و حال خوب زندگی آن‌ها را با بینندگان از دریچه تلویزیون به اشتراک می‌گذارد.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، این برنامه می‌کوشد بعدازظهرهای شیرین و دلچسبی برای بینندگانش رقم بزند؛ برنامه ای زنانه، که این بار هویت، نقش اجتماعی، نقش مادری و نقش همسری را هدف گرفته و می‌خواهد کاری کند که حال ما و جامعه‌مان کمی‌بهتر شود. با عوامل این برنامه گفت‌وگو کرده‌ایم.
خانواده محور اجتماع است
هادی نعمت‌اللهی، تهیه‌کننده و کارگردان برنامه«عصر شیرین» در این باره می‌گوید: آقای غفوری، مدیر جدید شبکه افق مایل بود برنامه‌ای خانواده‌محور برای این شبکه بسازیم که ویژگی‌های منحصربه‌فردی داشته و بر روی موضوع خانواده متمرکز باشد و البته قرار بر این بود که زنان و دغدغههایشان را پر رنگ‌تر ببینیم. وی می‌افزاید: کار شروع شد و طراحی اولیه صورت گرفت. در مشورت با استادان، پژوهشگران و کارشناسان به ساختار فعلی برنامه رسیدیم. «عصر شیرین» برنامه‌ای است که هر روز و به عبارتی پنج روز در هفته پخش می‌شود و بنا بر طراحی و نیازی که از دل پژوهش‌ها برآمده، به رویکردی هویتی در حوزه زن و زنانگی رسیده‌است.
نعمت‌اللهی با بیان اینکه در هر روز هفته، یک موضوع مشخص را دنبال می‌کنیم، می‌گوید: روز اول هفته به موضوعات هویتی و فردی زنان می‌پردازیم. روز دوم، زن را در نقش مادری بررسی می‌کنیم. روز سوم به مقوله زن و سبک زندگی و هرآنچه به مدیریت در منزل مربوط می‌شود، اختصاص دارد. موضوع روز چهارم، زن و نقش اجتماعی است و به حیطه‌هایی اعم از شغل، فعالیت اجتماعی، تحصیل، امور هنری و هرچیزی که بروز و ظهور اجتماعی‌اش از زنان باشد، می‌پردازد و روز پنجم نیز بر زن و نقش همسری متمرکز است.
وی ادامه می‌دهد: طرح مباحث مشاوره‌ای، طراحی بخش‌های گوناگون برنامه و گفت‌وگوهایی که در متن اصلی برنامه در میان مهمانان شکل می‌گیرد با همین منطق طراحی شده‌است. به عنوان مثال بخش«مادرانه» روایت‌های مادری، شادی‌ها، رنج‌ها، غم‌ها، بیم‌ها و امیدها و هر چیز مربوط به مادر را به تصویر می‌کشد. در بخش«خانواده» وارد خانه مردم می‌شویم، یک روز کامل با آن‌ها و مهمانشان هستیم و موقعیت‌های مختلفی را طراحی می‌کنیم و سوالاتی از آن‌ها می‌پرسیم. به این ترتیب در پنج روز هفته، یک بخش سه تا چهار دقیقه‌ای از حال و هوای این خانواده پخش می‌کنیم و هرهفته با یک خانواده خوب آشنا می‌شویم.
تهیه‌کننده و کارگردان برنامه«عصر شیرین» درباره زمینه‌های گفت‌وگو میان مهمانان و کارشناس برنامه در هر قسمت از این برنامه می‌گوید: گفت‌وگوهای اصلی درباره موضوع همان روز است. به عنوان مثال شنبه‌ها، کارگاه هویتی و یکشنبه‌ها کارگاه مادری داریم. در روزی که به زن و نقش اجتماعی‌اش اختصاص دارد به سراغ افرادی می‌رویم که در عرصه اجتماع فعال هستند و کار و فعالیتی انجام داده‌اند که ممکن است برای مخاطب جذاب باشد. بنای ما بر این است، زنانی را انتخاب کنیم که فعالیت‌هایشان با ذات زنانه‌شان در نسبت درستی باشد. به عنوان مثال، زنی که راننده کامیون یا خلبان است موضوع برنامه ما نیست، فارغ از اینکه آن‌ها هم ارزنده‌اند، ولی ما از زنانی دعوت می‌کنیم که عمومیت فعالیتشان بیش‌تر باشد و با حضور یک زن معنادارتر شود.
نعمت‌اللهی ادامه می‌دهد: یک بخش گفت‌وگوی فردی هم داریم که آن هم با موضوع هر روز مرتبط است؛ البته این ارتباط، ارتباطی مستقیم نیست. به عنوان مثال یک روز به طب سنتی، یک روز به ژنتیک و سبک زندگی و روز دیگر به صحیفه فاطمیه و سبک زندگی حضرت زهرا (س) و یک روز به بازی مادر و کودک می‌پردازیم و این گفت‌وگوهای فردی در مجاورت بخش اصلی برنامه، یکی از بخش‌ها را شکل می‌دهد.
از وی درباره پشتیبانی پژوهشی و محتوایی برنامه پرسیدیم که در پاسخ گفت: برنامه، یک اتاق فکر دارد که حدود شش نفر به طور ثابت عضو آن هستند. در زمان پیش‌تولید برنامه از مشورت و نظر 25 تا 30 نفر در اتاق فکر استفاده می‌کردیم و به فراخور حال و بنا به نیازی که برحسب محتوا داشتیم به ما کمک می‌کردند. اعضای اتاق فکر ما تخصص‌های مختلفی دارند و از کارشناسان حوزه روان‌شناسی، علوم دینی و قرآنی و... در آن حضور دارند. از دل دیدگاه‌ها و مشورت‌ها نیازهایی احصا شد و بعد به سراغ آدم‌ها رفتیم.
تهیه‌کننده و کارگردان برنامه«عصر شیرین» به روند انتخاب مهمان‌ها و کارشناسان این برنامه نیز اشاره کرد و گفت: قرار بود دو روز هفته به شکل کارگاهی برگزار شود. سعی کردیم از گفت‌وگوی صرف مجری- کارشناس کمی فاصله بگیریم و برنامه را کارگاهی‌تر برگزار کنیم تا نیازهای مخاطب هم بیش‌تر دیده شود. لازمه این کار، دستیابی به کارشناسانی بود که این توانایی را داشته‌باشند. در نهایت پس از برگزاری جلسات کارگاهی اولیه قبل از شروع ضبط برنامه، به کارشناسان و قالب نهایی کار رسیدیم و وقتی مطمئن شدیم که این ترکیب می‌تواند کار را پیش ببرد ضبط را آغاز کردیم. در کنار کارشناس، چند خانم دیگر هستند که از میان افراد عادی انتخاب شده‌اند و جزو چهره‌های شاخص هنری، علمی و مانند آن نیستند، بلکه افرادی معمولی هستند؛ یکی مادر است و یکی کارمند.
نعمت‌اللهی می‌افزاید: هر روز یک گروه داریم. به عنوان مثال در یک روز همه مادر هستند یا در روز چهارشنبه میزبان همسران هستیم. این افراد از میان گروه‌های مختلف مادرانه و زنانه فعال انتخاب می‌شوند و بر اساس دغدغههایشان فرا خوانده شده‌اند و در جلسات متعددی آزمایش شده و در یک گروه قرار گرفته‌اند.
وی با بیان اینکه بنا داریم در طول مسیر به فراخور نیاز برنامه، افراد جدیدی را اضافه کنیم، می‌گوید: همه این‌ها در باب موضوعات مرتبط با برنامه دغدغه دارند و در آن زمینه فعالیت می‌کنند. به عبارتی شاید بتوان گفت که نه سیاهی لشکرند، نه گوینده صرف؛ این برنامه کاملا تعاملی است و افراد از دغدغه‌های خودشان سخن می‌گویند و طبیعتا یک نفر به عنوان کارشناس، مباحث را طراحی، مدیریت و جمع‌بندی می‌کند.
تهیه‌کننده و کارگردان برنامه«عصر شیرین» در پاسخ به اینکه برای دور کردن برنامه از قالب‌های شعارگونه و جذب مخاطب چه می‌کنید، می‌گوید: پخش برنامه تازه آغاز شده، ولی مخاطب به این محتوا حساس‌تر شده و این حساسیت به وجود آمده‌است که برنامه را دنبال و به دیگران هم توصیه کند. راهی طولانی در پیش داریم و دائم در حال دریافت بازخوردها هستیم تا گفت‌وگوها را به شکل بهتری سامان دهیم و حتی ممکن است تغییراتی در آرایه برنامه اعمال کنیم.
نعمت‌اللهی ادامه می‌دهد: نیازسنجی برای این برنامه خاص‌تر و تخصصی‌تر شده است. گاهی بیننده برنامه‌ای مخاطب عام است و گاهی فقط برای زنان برنامه می‌سازیم که هر کدام اقتضائات، نیازها و جزئی نگری‌های خاص خودشان را دارند، آن هم در این ایام که اتفاقات مختلفی در حال وقوع است، از شیوع ویروس کرونا و در خانه ماندن‌ها بگیر تا دغدغه‌های مربوط به فضای مجازی و حضور در آن که کار را حساس‌تر می‌کند. از سوی دیگر برنامه ساختن و سخن گفتن درباره زنان مانند تیغ دو لبه است که از یک سو باید مراقبت کرد به سمت فمینیسم غربی نرود و از سوی دیگر ممکن است مخاطب آن را پس بزند، لذا باید به سمتی حرکت کنیم که هم بیننده آن را بپذیرد و هم حرف قابل استنادی زده باشیم.
هنوز در ابتدای راهیم
زهرا نعمت‌اللهی، دبیر محتوایی برنامه«عصر شیرین» شبکه افق نیز درباره طرح ساخت«عصر شیرین» به این جمله بسنده می‌کند که «کاری کنیم حال ما و جامعه‌مان ذره‌ای بهتر شود.»
وی با بیان اینکه گروه هدف اول برنامه، زنان جوان و در ابتدای مسیر میانسالی هستند، عنوان می‌کند: «تقویت بازاندیشی» یکی از اصلی‌ترین اهداف ماست که می‌تواند بسترساز شناخت بیش‌تر از خود و درک نقاط قوت و ضعف و اقدام موثر در مسیر خودشکوفایی و رسیدن به حال خوب باشد.
دبیرمحتوایی برنامه«عصرشیرین» درباره عناوین موضوعی برنامه نیز می‌گوید: برنامه با رویکردی هویتی، مخاطب را به بازاندیشی تجربه‌ها و فکرهایش دعوت می‌کند و عناوین متمرکز گفت‌وگوهای روزهای مختلف از این قرارند: شنبه، هویت؛ یکشنبه، نقش مادری؛ دوشنبه، سبک زندگی؛ سه‌شنبه، نقش‌های اجتماعی و چهارشنبه ، نقش همسری.
وی با بیان اینکه برنامه دارای چندین نویسنده است و رویکردهای محتوایی و روایی برنامه در تحریریه پیگیری می‌شود، در پاسخ به پرسشی درباره همخوانی موضوعات برنامه با نیاز روز مخاطبان تصریح می‌کند: انتخاب موضوعات برنامه، ثمره روند طولانی تحقیق و پژوهش‌هایی در حوزه نیازسنجی مخاطب است.
نعمت‌اللهی تاکید می‌کند که هیج برنامه‌ای از خطر قالبی شدن مصون نیست. این کار، مراقبتی دائم می‌طلبد و گشودگی در برابر نقدها و ارتباط موثر با مخاطب.
دبیر محتوایی برنامه«عصرشیرین» با اشاره به اینکه در طول زمان کوتاهی که از پخش برنامه می‌گذرد برای دریافت نظرات مخاطبان از طرقی در تلاش بوده‌ایم، می‌گوید: هرچند با نقطه مطلوب ارتباط با مخاطب فاصله زیادی داریم، تقویت ارتباط با مخاطب به طرق مختلف، اولین گام در چنین مسیری است و ما هنوز در ابتدای راهیم.