کنفرانس جهانی ارتباطات رادیویی یا همان WRC به‌عنوان مهم‌ترین مرجع بین‌المللی مربوط به تصمیمات لازم‌الاجرای تنظیم‌گری و فنی شبکه‌های مخابراتی رادیویی شناخته می‌شود که هر سه یا چهار سال یک بار با حضور بیش از 193 کشور عضو اتحادیه جهانی ارتباطات (ITU ) و با هدف بررسی و در صورت لزوم، بازنگری مقررات رادیویی (Radio Regulations) درخصوص بهره‌برداری مؤثر از طیف فرکانس امواج رادیویی و نقاط مدار‌ی، به‌ویژه ماهواره‌های سنکرون زمین برگزار می‌شود.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، این کنفرانس جهانی که کشورها در آن به‌منظور پیشرفت و رشد انواع سرویس‌های ارتباطات رادیویی درزمینه اشتراک طیف فرکانس به توافق می‌رسند، اواخر سال گذشته در شهر دوبی و با حضور اعضای ITU و شرکت‌های مخابراتی و برودکست، تحت 28 دستورکار برگزار شد که شش دستور کار آن، به‌طور مستقیم مرتبط با فعالیت‌های سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بود.
از این شش دستورکار، سه دستور کار 1.5، 1.4 و 1.12 و دستورکار 10 به‌طور مستقیم با فعالیت پخش زمینی برودکست سازمان مرتبط بود که دراینخصوص، همکاران اعزامی از اداره‌کل ارزیابی فنی معاونت توسعه و فناوری رسانه با تلاش شبانه‌روزی و شرکت در جلسات فشرده و سنگین، بر احقاق حقوق فرکانسی سازمان صداوسیما همت گماردند.
شایان ذکر است از دو ماه پیش‌از آغاز فعالیت این کنفرانس جهانی، همکاران امور طراحی تشعشع و طیف فرکانس این اداره‌کل دست به احصای 220 فرکانس جدید و ثبت آن در ITU زدند که در نوع خود حرکتی کم‌نظیر درزمینه پشتیبانی از طیف فرکانسی سازمان به شمار می‌آید.
ثبت نهایی این فرکانس‌ها مستلزم هماهنگی با کشورهای منطقه، ازجمله کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بود که طبق توافقات بهعملآمده در جلسات WRC ، مقرر شد جلسات مذاکره با این کشورها از اردیبهشت سال ۱۴۰۳ آغاز شود.
خلاصه‌ای از فعالیت‌ها و مصوبات به‌دست‌آمده از فعالیت کارشناسان اعزامی این اداره‌کل در حوزه پخش زمینی به شرح زیر است:
* جلوگیری از تصویب تخصیص تنظیم‌گری باند 470 -694 مگاهرتز به موبایل در جدول تخصیص‌های جهانی ناحیه 1 رادیویی؛
* تصویب معیارهای سختگیرانه شامل پیشنهاد، ارائه و دفاع سرسختانه و قبولانده‌شده توسط سازمان برای حفاظت از سرویس برودکست موجود و آتی در ارتباط با تخصیص باند 600 مگاهرتز به موبایل در چند کشور محدود؛
* تصویب و امضای موافقت‌نامه چندجانبه با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس برای افزایش ظرفیت فرکانسی کشور (فقط ایران) در باند UHF در پلن GE06 برای پیاده‌سازی سرویس برودکست دیجیتال؛
* تصویب معیارهای سختگیرانه پیشنهادی سازمان برای حفاظت از سرویس برودکست موجود و آتی در ارتباط با تخصیص باند 698 – 960 مگاهرتز به سرویس HIBS ؛
* تصویب معیارهای مدنظر ایران درزمینه تخصیص ثانویه آتی باند 45 مگاهرتز به سرویس EESS؛
* حذف باند 470 – 694 مگاهرتز از دستورکار جدی تخصیص آن به موبایل ماهواره‌ای در سال 2027 برای پوشش اینترنت ماهواره‌ای؛
* امضای توافق‌نامه عملیاتی با کشور آذربایجان به‌منظور کاهش تداخل در مناطق مرزی و ادامه هماهنگی فرکانسی تا حصول نتیجه؛
* توافق دوجانبه با کشورهای ارمنستان و گرجستان برای بازگشت به توافق‌نامه‌های قبلی برای باندهای UHF و VHFII درزمینه باند فرکانسی 470-694 مگاهرتز.
شایان ذکر است این باند فرکانسی که برای پخش تلویزیونی در کشور ما استفاده می‌شود، توسط تولیدکنندگان مخابراتی مطرح از چندین کشور مثل آمریکا و کشورهای عربی پیشنهاد داده شده بود تا از سال 2027 به صورت قانونی و مصوب برای سرویس موبایل ماهواره‌ای نظیر استارلینک و... استفاده شود که با مخالفت همکاران اداره‌کل ارزیابی فنی به‌نمایندگی از سازمان صداوسیما مواجه و طی 120 ساعت جلسه سنگین و فشرده از دستورکار خارج شد.
همچنین، ازآنجاکه از سال 2017 به‌بعد در دو حوزه تلویزیونی و رادیویی، هماهنگی فرکانسی با کشور آذربایجان مسکوت مانده بود و به همین علت، شاهد تداخل فرکانسی در نقاط مرزی ایران با آذربایجان بودیم، در WRC-23 با تدابیر بهعملآمده ازسوی همکاران طیف فرکانس، درزمینه توافق گام‌های مؤثری برداشته شد. این مصادیق تنها گوشه‌ای از تلاش‌های بی‌وقفه همکاران تلاشگر این اداره‌کل در سنگر حفاظت و پیشبرد اهداف فرکانسی سازمان صداوسیما بود. در ادامه به دو دستاورد مهم دیگر از این کنفرانس نیز اشاره می‌کنیم:
در این کنفرانس جهانی علاوه‌بر حضور قدرتمند همکاران اعزامی اداره‌کل ارزیابی فنی در باب دستورکارهای مرتبط با پخش زمینی برودکست، بیش از 40 نفر ساعت نشست تخصصی مربوط به هماهنگی دو یا چندجانبه فنی-تنظیم‌گری فرکانسی با کشورهای مؤثر بر فضای فرکانسی کشور در حوزه برودکست زمینی نیز تشکیل شد.
دراینخصوص، یکی از مصادیق بسیار مهم ازنظر فنی و امنیت ملی، پیگیری موضوع پوشش و تداخل ناشی از برنامه‌های رادیو «شما» (93.4MHz) و رادیو «گلد اف ام» (101.3MHz) منتشره از کشور امارات در استان‌های مرزی جنوب کشور بود.
این رادیوها با فعالیت بیش از یک دهه، پوشش گسترده‌ای را در استان‌های جنوبی کشور ایجاد کرده‌بودند؛ به‌طوری-که رادیو «شما»ی کشور امارات، پوشش رادیو «آوا» را در منطقه وسیعی از مناطق مرزی جنوب دچار اختلال کرده بود و نارضایتی گسترده هم‌وطنان عزیز استان‌های مرزی جنوب کشور را به همراه داشت.
در خلال برگزاری کنفرانس WRC-23 این موضوع طی مذاکرات فشرده و مثبت با امارات با تشریح مفاد فنی و تنظیم‌گری و استناد به پلن GE84 به‌منظور محدودسازی پوشش این فرکانس در محدوده جغرافیایی آن کشور و ضرورت حذف پوشش گسترده رادیو‌های «شما» و «گلد اف ام» در جنوب ایران مطرح و درنهایت، سازمان تنظیم‌گری فرکانس کشور امارات با توجیهات فنی ارائه‌شده درخصوص حذف این تداخل قانع شد و در بهمن سال 1402 طی مکاتبه‌ای رسمی اعلام کرد که تغییرات توان و پترن سامانه آنتن ایستگاه مربوطه به‌درخواست نمایندگان ایران اعمال شده که اندازه‌گیری‌های اخیر در استان‌های هرمزگان و بوشهر نیز مؤید این مطلب است.
حذف تداخل و پوشش رادیو‌های «شما» و «گلد اف ام» پس‌از 12 سال، دستاوردی مهم ازمنظر فنی، فرهنگی و امنیت ملی به شمار می‌آید که این امر با پیگیری و حمایت‌های همه‌جانبه معاون توسعه و فناوری رسانه از فعالیت همکاران پرتلاش اداره‌کل ارزیابی فنی درزمینه طیف فرکانس و رویکرد عملیاتی و فنی ایشان درزمینه مباحث فرکانسی محقق شد.
دیگر دستاورد مهم این کنفرانس، کسب عنوان نایب‌رئیسی (Vice-chair) گروه مطالعاتی 6 (برودکست) اتحادیه جهانی مخابرات توسط آقای دکتر ابوالفضل آذری، مدیر طراحی تشعشع و طیف فرکانس اداره‌کل ارزیابی فنی بود.
در اولین جلسه گروه SG6 طی فرایند رأی‌گیری بین کشورها و اخذ اجماع، دکتر آذری به‌عنوان نایب‌رئیس این گروه مطالعاتی انتخاب شد و امید است این انتصاب، حضور و نقش سازمان صداوسیما و کشور جمهوری اسلامی ایران را در مناصب راهبری ITU-R بیش‌ازپیش تقویت کند و منجر به تحکیم پیگیری منافع تنظیم‌گری کشور در حوزه سرویس برودکست شود.