سالی که در ساترا گذشت شاهد اتفاقات خوبی بودیم و با یک فضای جدید و بازیگرانی در صنعت مهم رسانه آشنا شدیم که دغدغه فرهنگ مردم را دارند و میخواهند کار کنند. صنعت رسانه جدید است و وجود چالش در این عرصه امری ناگزیر خواهد بود.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، طبیعتاً زندگی انسانها اعم از زندگی اداری و کاری اگر یکنواخت و بدون چالش باشد، لذتبخش نخواهد بود. فعالان این حوزه میدانند که مختصات فعالیت در این صنعت دارای رویدادهای نو یا به اصطلاح علما دارای مسائل مستحدثه است، پس نیازمند قوانین و مقررات جدید خواهدبود.
از آنجا که در فرآیند تهیه مقررات و قوانین جدید، نظریات و سلایق مختلفی وجود دارد و ما نیز اسناد پشتیبان قوی بومی در این زمینه نداریم، طبیعتاً دچار چالشهایی شدهایم و همین چالشها باعث شده برای ما سال خوبی رقم بخورد.
در حوزه فرصتهای حوزه نمایشخانگی و VODها باید به این نکته اشاره کرد که به معنای واقعی میدان برای VODها و بسترهای نمایشخانگی باز است. فرصتهای فراوان دارند که اتفاقات خوبی را رقم بزنند. چون این عرصه، عرصه جدیدی است، میتوانند در آن خلاقیت و ابتکار داشته باشند و به سلایق اصناف و گروههای مختلف در جامعه پاسخ دهند. هر فرد میتواند در زمینههای تخصصی به دنبال برنامههای خودش، وارد این عرصه شود. هر صنفی متناسب با حوزه خود میتواند از خوراکِ صاحبان فکر و اندیشه در این زمینه تغذیه کنند.
چشمانداز ما در سال 1402 توسعه دامنه فعالیت رسانههاست، اما شاید رویکرد اصلیتر این نکته باشد که با افزایش شفافیت قوانین و مقررات ساترا هم زمینه تعامل با بسترها گسترش یابد و هم بسترها نیز ساترا را خانه خود بدانند.
با تعامل، همفکری و هماندیشی میتوان راهی را که تازه آغاز شده با وجود تمام بحرانها و چالشها طوری طی کرد که هم به غنای فرهنگی جامعه منجر شود و آسودگیخاطری برای خانوادهها از جهت ورودشان به فضایمجازی ایجاد کند و هم افزایش فرصتهای نمایش خانگی را برای رسانهها رقم بزند.
برخی ممکن است برای اقداماتی که میخواهند انجام دهند فضای مجازی را یک تهدید جدّی بدانند، اما ما میتوانیم با تدابیری که اندیشیده میشود آسیبهای این فضا را به حداقل ممکن برسانیم و این تهدیدات را به فرصت تبدیل کنیم. امروز فضایمجازی به تعبیر مقام معظم رهبری، یک فضا و فرصت بسیار مناسبی است که بتوانیم فرهنگمان را به جهان صادر کنیم. بتوانیم ایدههای انقلاب اسلامی را به جهان صادر کنیم و تمدن چندین هزار سالهمان را در فضای مجازی به دنیا بشناسانیم. با همه تبلیغاتی که میشود متاسفانه شناخت دنیا از ملت ما، انقلاب ما و کشور ما کم است. از طرفی مردم و فرهنگ ما را در دیگر کشورها به شکل دیگری معرفی کردهاند و یکی از ابزارهای تغییر این نگرش وارونه، فضای مجازی است.
در جریان قدمهایی که سال گذشته در حوزه تنظیمگری برداشته شد شاهد برخی حواشی هم بودیم؛ اما در گستردگی فضایمجازی و در میان وسعت بازیگران این صنعت، تعداد بسترها و ساعات پخش برنامهها، وجود چند مورد چالش و حاشیه، بسیار جزئی تلقی میشود و به چشم نمیآید. البته باید در نظر داشت همین حواشی نیز تجربهای سازنده بوده و در سال 1402 در مسیر کاستن این مسائل، قدم برمیداریم.
در کنار فرصتها، تهدیداتی هم در حوزه VODها و نمایشخانگی وجود دارد و نباید از کنار این تهدیدات بهسادگی عبور کرد. تهدیدهای فضای مجازی ما در حوزه VODها و شبکه نمایشخانگی دو دسته است؛ تهدید برای تولیدکنندگان و تهدید برای مصرفکنندگان. تهدید در فضای تولید محتوا این است که این افراد نخواهند تن به تنظیمگری دهند که حتی اگر فضا به سمت خود نظارتی نیز پیش برود نتیجهای بهدنبال نخواهدداشت؛ البته وقوع مشکل در این زمینه کوتاهمدت خواهد بود، چرا که ممکن است یک برنامهای بدون ممیزی، به صورت موقت بیننده بیشتری داشته باشد، اما در طولانیمدت، بیقانونی، گریز و فرار از قانون و قانونشکنی برای همه ضرر دارد و بیتردید دودش در چشم همه میرود. از جهت دیگر آسیب برای مخاطبان است، اگر این فضا پایش و پالایش نشود فضای پاکی برای خانوادهها شکل نمیگیرد و با خیال راحت و آسوده کنترل گیرندهشان را به دست بچهها نمیدهند، بنابراین ریزش مخاطب هم خواهیمداشت.
البته در شیوه و چگونگی نظارتها، بخش مؤلفهها و شاخصهایی که برای نظارت درنظر گرفته شده و ضوابطی که داریم ممکن است انتقاداتی وجود داشتهباشد. اگر حرفی در این زمینه داشتهباشند، ساترا در تعامل با آنها مینشیند، صحبت میکند و گوش شنوایی دارد. مهم این است همه ما در چارچوب کار کنیم و در چارچوب قرار بگیریم. بنابراین قانونمندی و ضابطهمندی از هرچیزی مهمتر است.
محسن قائمینسب، قائم مقام ساترا