پخش ۲۱ شبکه سراسری در اقصی نقاط کشور؛ گامی در جهت عدالت رسانه‌ای

صدا و سیمای مراکز استان‌ها، اطلاع‌رسانی گسترده‌ای در خصوص افزایش تعداد شبکه‌های اچ دی به عنوان تحولی رو به جلو در ارتقای کیفیت تصویر داشتند. بعد از حدود 10 سال از تغییر اساسی در سیگنال‌رسانی و ارتقای کیفیت پخش شبکه‌های تلویزیونی از آنالوگ به دیجیتال، حالا روند افزایش کیفیت پخش هم شتابی دو چندان گرفته و به عبارت دیگر، اچ‌دی‌سازی شبکه‌های تلویزیونی وارد فاز جدیدی شده است.

به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، بی‌تردید موضوع اچ دی کردن شبکه‌های تلویزیونی تحولی بزرگ در حوزه محتوایی، فنی و زیر ساختی سازمان صداوسیما به شمار می‌رود.

در این میان مراکز استانی سازمان که مسئولیت سخت و سنگین پایداری سیگنال‌های شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی ملی و سراسری کشور را برعهده دارند، در این تحول بزرگ هم نقشی تعیین‌کننده خواهند داشت.

یادداشت مدیران کل برخی مراکز استانی را در این زمینه می خوانید:

 گام دوم رسانه ملی برای تحقق عدالت رسانه ای

 سیدتقی سهرابی/ مدیرکل صداوسیمای مرکز فارس

رهبر معظم انقلاب در بخشی از بیانیه گام دوم انقلاب می‌فرمایند: «مدیریت جهادی و اعتقاد به اصل «ما می‌توانیم»، ایران را به عزت و پیشرفت در همه عرصه‌ها رساند.»

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در دو دهه گذشته به‌رغم همه مشکلات طاقت‌فرسا، با هدف ایجاد عدالت رسانه‌ای روزبه‌روز گام‌های بلندتر و استوارتری به جلو برداشته است؛ به‌ویژه در سال‌های اخیر تلاش‌های جهادگونه و پیشرفت‌های افتخارآمیزی در ارائه خدمات متعدد و متنوع رسانه به فرجام رسیده است.

۹۹/۹/۹ مانند ۸۸/۸/۸  به عنوان خجسته روزی که صدا و سیما توفیق  ارائه خدمتی دیگر  به مردم را یافت، در تقویم عزت و پیشرفت کشور ثبت و ماندگار شد.

این توفیق همچون موفقیت‌های دیگر در سایه مدیریت جهادی و اعتقاد به اصل «ما می‌توانیم» به‌دست آمد

هشتمین روز آبانماه سال ۱۳۸۸ همزمان با میلاد امام رضا (ع) روزی تاریخی برای رسانه ملی و مخاطبانش در عبور از پخش تصاویر تلویزیونی از آنالوگ به دیجیتال بود. در آن مقطع  صدا و سیما  با  معرفی و انتخاب استاندارد دیجیتال پخش DVB-T و فشرده‌سازی MPEG4 وارد فضایی جدید شد.

کیفیت بالای تصاویر و امکان ارسال همزمان 10 برنامه با یک فرستنده و استفاده بهینه از فضای محدود فرکانسی از مزیت‌های این استاندارد بود که بیش از یک دهه نیازهای رسانه‌ای مخاطبان را برآورده کرد.

 پیشرفت صنعت تلویزیون و ارائه استانداردهای جدید تلویزیونی نظیر HD و UHD یا 4K که وضوح و دقت جزییات تصویر را به‌شدت افزایش می‌داد رسانه ملی را بر آن داشت تا استفاده از استانداردهای پیشرفته‌تر و بهینه‌تر را با هدف ارائه خدمتی مطلوب‌تر به مردم با فراهم کردن  امکان ارسال پهنای باند بیشتر در دستور کار قرار دهد.

معاونت خدوم توسعه و فناوری رسانه سازمان صدا و سیما با اتکا به نیروهای متعهد و متخصص خود و پشتوانه شرکت‌های دانش بنیان داخلی با رصد رویدادهای صنعت رسانه، برای سالهای پیش روی این رسانه ملی اقدام به انتخاب استاندارد جدید نسل دوم تلویزیون دیجیتال DVB-T2 و فشرده‌سازی HEVC یا H265 کرد و ارائه خدمت جدید  HD را در این بستر برنامه‌ریزی و با دستور رییس سازمان صدا و سیما به طور همزمان در سراسر کشور اجرایی کرد. با این اقدام تغییرات قابل توجهی در کمیت و کیفیت شبکه‌های تلویزیونی دیجیتال به وقوع پیوست.

 با تغییر چیدمان شبکه‌های تلویزیونی در فرستنده‌های دیجیتال موجود، چهار شبکه «تماشا، شما، امید و ایران‌کالا» به بسته‌های اول و دوم اضافه و در مجموع 22 شبکه تلویزیونی و 22 شبکه رادیویی در همه نقاط کشور قابل دریافت شد؛ این یعنی عدالت رسانه‌ای که رسانه ملی در پی دستیابی به آن بود.

این اتفاق میمون که با همت و  عزم نیروهای جهادی صدا و سیما به وقوع پیوست، ۴ شبکه جدید را به  96 درصد از جمعیت استان فارس اضافه کرد، بدون اینکه شهروندان نیازی به تغییر سخت‌افزاری یا خرید دستگاه جدید گیرنده داشته باشند  و دریافت همه شبکه‌ها به‌صورت SD امکانپذیر شد.

با توجه به رویکرد ارزشمند  جدید رسانه که 12 شبکه سیما را به HD ارتقا داد، هشت شبکه:  یک، سه، خبر، مستند، ورزش، آی‌فیلم، نسیم و پویا به همراه بخش اول رادیو نما  با قابلیت DVB-T2/HEVC در اختیار شهروندان کلان شهر شیراز و نقاطی که قبلاً فرستنده بسته سوم داشته‌اند، قرار گرفت.

همچنین در کلانشهر شیراز  شبکه‌های «تماشا، نمایش، افق، ایران‌کالا، پرس تی وی و الکوثر» و بخش دوم رادیونماها و شبکه 4K به‌عنوان بسته پنجم قابل دریافت با گیرنده‌های DVB-T2/HEVC راه اندازی شد.

همکاران فنی صداوسیمای مرکز فارس به‌عنوان یکی از مراکز پیشرو در سطح کشور با بسیج همه‌جانبه امکانات و تشکیل تیم‌های مختلف و مراجعه به ایستگاه‌های سطح استان تلاش می‌کنند زمان اعمال تغییرات و تحویل کامل این خدمت ارزشمند رسانه‌ای به مخاطبان گرانقدر خود در اقصی نقاط استان را به حداقل برسانند. امید است این خدمت ارزنده موجب رضایت بیش از پیش مخاطبان فهیم و عزیز رسانه ملی در سال جهش تولید قرار گیرد.

افزایش مخاطبان با پیشرفته‌شدن مسائل فنی

 مسعود مجرد، مدیرکل صداوسیمای آذربایجان غربی

در شرایطی که کشور با محدودیت‌های زیاد ایجاد شده از طرف دشمنان روبه‌رو است، صداوسیما با دوراندیشی ریاست محترم سازمان و تلاش جهادی معاون و همکاران حوزه توسعه و فناوری رسانه، حرکت بزرگ و مهمی را برای همگام شدن با تحولات جهانی، احترام به خواست مخاطبان و حفظ مزیت نسبی در رقابت نابرابر رسانه‌ای آغاز کرده است. در این فرآیند پیچیده تکنیکی مؤلفه‌هایی چون انتخاب رمزنگاری روزآمد و بهینه، باز طراحی و جایگزینی زیرساخت‌های فنی تولید، پخش، انتقال زمینی و ماهواره‌ای، انتشار زمینی و توجه به حفظ شبکه توزیع برای مخاطبان فعلی در دوره گذر از SD به HD مدنظر بوده است.

نکته مهم در این اجرای این پروژه عظیم و پیشرفته اتکای حداکثری به توانمندی نیروهای داخلی در بخش‌های طراحی، اجرا، نرم‌افزاری و سخت‌افزار است که افتخار ماندگاری برای مهندسان رسانه ملی محسوب می‌شود.

با توجه به اینکه ایجاد و بهره‌برداری ۸۰ درصد از پوشش جمعیتی و ۹۰ درصد از پوشش جغرافیایی رسانه ملی در سطح کشور بر عهده مراکز استانی رسانه ملی می‌باشد، لذا بخش مهمی از فعالیت‌های راه‌اندازی و نگهداری سامانه‌های انتقال و انتشار SD و HD هم بر عهده مراکز استان‌ها گذاشته شده که با هدایت و هماهنگی معاونت توسعه و فناوری رسانه سازمان در حال پیگیری و انجام است.

همزمان با فرآیند اچ دی سازی با هدف پخش عادلانه شبکه‌های سراسری، نسخه SD چهار شبکه تماشا، شما، امید و ایران کالا در بسته اول و دوم جانمایی شده و بیش از ۳۰ درصد از مردم کشور در شهرهای کوچک و روستاهای کشور با امکانات موجود و بدون صرف هزینه از این شبکه‌ها برخوردار شدند که موجبات رضایت مردم فراهم آمد.

البته این طرح که با رویکرد کلان و بلندمدت طراحی و اجرا شده است، لاجرم در بدو امر با چالش‌هایی روبرو است که می‌بایست مورد توجه متولیان امر قرار گیرد. عدم دسترسی بخش زیادی از مردم به گیرنده‌های HEVC و لزوم تأمین اعتبار ملی و استانی مربوطه و تقویت پوشش بسته‌های سوم و چهارم در تعداد زیادی از ایستگاه‌های متوسط قدرت و کم‌قدرت طی زمان بندی قابل قبول از جمله این چالش‌ها است.

امید است با اجرای این طرح مهم شاهد گسترش نفوذ و افزایش رضایتمندی مخاطبان رسانه ملی در سطح کشور باشیم.

مزایای HD سازی فراوان است

 احمد پهلوانیان / مدیرکل صداوسیمای مرکز یزد

یک: زیست امروز ما در دوران جولان رسانه‌هاست، از رسانه‌های سنتی گرفته تا رسانه‌های مدرن و فوق مدرن؛ دورانی که رسانه‌ها تمام توانمندی خود را به کار بسته‌اند تا بر تمام شئون زندگی انسانِ امروز تسلط پیدا کرده و در همه ابعاد زندگی او ورود کرده و نفوذ یابند.

در این میان، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، رسانه ملی ملت انقلابی ایران و رسانه پیشرو امت اسلامی، به مثابه عفیف‌ترین، نجیب‌ترین، انسانی‌ترین رسانه بر پایه معارف متعالی اسلامی و آموزه‌های بالنده دینی، ایفای نقش می‌کند؛ رسانه‌ای که تنها و البته بی‌همتا مقابل هجوم گسترده رسانه‌های رو به افزایش رسانه‌های مخالف و حجم متراکم پیام‌هایی رسانه‌ای که لحظه به لحظه و آن به آن تولید و بازنشر می‌شود ایستاده است. ایستاده چون سدی سترگ و مانعی بزرگ در مقابل سیل‌های رسانه‌ای مسموم که نظام هنجاری و ساختار اخلاقی و بنیان‌های فکری و معرفتی جامعه را هدف قرار داده‌اند، البته با وجود محدودیت‌های فراوان منابع مالی و امکانات فنی که نتیجه تحریم‌های ظالمانه دنیای استکبار است.

البته هیچ کدام از این کاستی‌ها و محدودیت‌ها مانع همت عالی مدیران پرتلاش و مهندسین خلاق و آفرینشگر سازمان در جهت توسعه زیرساخت‌ها و برساخت‌های فنی نشد تا روز به روز بستر افزایش کیفیت و کمیت تولیدات رسانه‌ای را فراهم شود.

2- استفاده از تلوزیون‌های با ابعاد بزرگ و FULL HD روزبه‌روز در حال گسترش است و طبیعتاً میل به تماشای شبکه‌ها با کیفیت اچ دی افزایش می‌یابند؛ اما پخش شبکه‌های تلویزیونی باکیفیت اچ دی بر بستر برودکست فضای زیادی اشغال می‌کند که می‌توانست نگرانی را برای توسعه شبکه‌های اچ‌دی ایجاد کند.

 خوشبختانه توسعه یک فناوری درحال تغییر این وضعیت است. این فناوری با نام کدگذاری ویدیویی پربازده یا HEVC/H.265 شناخته می‌شود.

فشرده‌سازی کارآمد ویدیوها به وسیله HEVC/H.265

کدگذاری ویدیویی پربازده که با عنوان HEVC یا  H.265 هم شناخته می‌شود، برای فشرده‌سازی کارآمدتر ویدیوها استفاده می‌شود و این شیوه الگوریتم تعداد بخش‌های کمتری را ذخیره می‌سازد و این باعث کاهش اندازه ویدیوی نهایی می‌شود.

باید گفت که HEVC باقابلیت کاهش حجم فایل‌ها و حفظ کیفیت تصویر در همان حد را دارد. این موضوع به‌خصوص در مورد ویدیوهای 4k، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ HEVC باعث می‌شود مشکل کمبود فضای فرستنده‌های تلویزیونی برای پخش شبکه‌های HD را تا حد زیادی حل شود.

در این شرایط به نظر تنها راهی که می‌تواند شبکه‌های HD را گسترش دهد، استفاده از این کدک فشردگی است تا بتواند با فرستنده‌های کمتر، شبکه‌های HD بیشتری را توسعه دهد، اتفاق بزرگ و پرافتخار که به همت مهندسان تلاشگر سازمان صدا و سیما رخ داد.

البته مخاطبان شبکه‌های تلویزیونی، برای دریافت شبکه‌های HEVC، به گیرنده‌های دیجیتالی جدید DVBT2 HEVC نیاز دارند تا نه‌تنها از پخش ویدیوهای HEVC خود، بلکه از پخش شبکه‌های تلویزیونی بصورت HEVC هم پشتیبانی کند.

سه: درحال حاضر در مرکز استان یزد ۱۲ شبکه سراسری اچ دی روی کانال‌های 22 و 28 با فشرده‌سازی HEVC درحال پخش هستند.

در تاریخ 99.9.9 همزمان با شروع اجلاس هفدهمین مطابق با شعار این اجلاس (جهش تولید، جهش فناوری رسانه) علاوه بر راه‌اندازی شبکه‌های اچ دی در قالب جهش تولید و جهش فناوری رسانه مطابق نامگذاری شعار سال 1399 عدالت رسانه‌ای با راه‌اندازی شبکه‌های تماشا «شما» ایران کالا و امید در سایر مناطق تحت پوشش برنامه‌های دیجیتال در سراسر استان در شهرها و روستاها انجام شد. قبلاً در استان یزد، فقط در شهرستان‌های یزد و اردکان و میبد و اشکذر و زارچ و خضرآباد چهار شبکه تماشا، ایران کالا، امید و شما را داشتیم که پوشش حدود 86 درصد بود که هم اکنون این پوشش در فرمت SD به 98.6 رسیده است.

پخش اچ دی هم علاوه بر مرکز استان، در شهرهای اردکان، میبد، زارچ و اشکذر، بافق، ابرکوه، هرات در قالب بسته سوم در حال پخش می‌باشد. امید آنکه این حرکت بزرگ، زمینه‌ساز رضایت بیش از پیش مخاطبان را فراهم کرده باشد.