شورای فرهنگی رسانه ملی با دعوت از دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور ، درباره راههای تعامل بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رسانه ملی بهعنوان دو نهاد اثرگذار در رشد و بالندگی جامعه اسلامی ایران گفتوگو کردند.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومیکشور درخصوص تاریخچه تشکیل کتابخانههای کشور گفت: ساختار کتابخانههای کشور به سال ۱۳۴۴ برمیگردد، تشکیلاتی که ساختارمند، هدفمند و شبکهای بود.
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومیکشور ادامه داد: در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ۳۰۰ کتابخانه عمومی در کشور داشتیم که به برکت انقلاب اسلامیبه ۳۸۰۰ کتابخانه فعال در کشور رسید.
وی ادامه داد: بهلحاظ شبکهای، جزو پیشروترین کشورهاییم و اگر برپایۀ عدد و رقم بخواهم آمار بدهم، باید بگویم که در شبکه کتابخانهای در دنیا، جزو ۲۰ کشور برتر و بهلحاظ تعریف خدمات نیز جزو کشورهایی هستیم که استانداردهای خوبی را تعریف و اجرایی کردهایم.
رمضانی افزود: در منطقه با اختلاف از کشور ترکیه در رده نخست قرار داریم و در جهان اسلام نیز اولین کشور و در آسیا جزو پنج کشور اولیم.
سرپرست نهاد کتابخانههای عمومیکشور گفت: در تعریف خدمات و دسترسی برای گروههای خاص، مثل کودک و نوجوان که از محورهای اصلی حوزه کتابخانه است، جزو کشورهای پیشرو هستیم.
وی به تغییر مراجعه به کتاب در دنیا اشاره کرد و گفت: مسئله خواندن و مراجعه به کتاب در دنیا تغییر کرده است و چیزی که از آن بهشکل منظم بهعنوان مطالعه یاد میکنیم نیز دچار تغییر و تحول شده است. نکته مهمیکه در حوزه کتابخانهها در دنیا وجود دارد، این است که مراجعه به کتابخانه از حالت سنتی خودش خارج شده و به حالت جدید تغییر یافته است.
رمضانی تصریح کرد: در دنیای امروز، کتابخانهها به مرکز فرهنگی اجتماعی برای ارائه خدمات متنوع و فراوان تبدیل شده است.
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومیکشور از سؤال تکراری این روزها با عنوان سرانه مطالعه کشور سخن به میان آورد و گفت: جایی نبوده و نیست که از بنده این سؤال را نپرسند؛ باید بگویم که سنجش سرانه دو دهه است که در دنیا جمع شده است و نگاه سرانهای به مسئله کتابخوانی دیگر وجود ندارد، لذا دیگر سرانه مطالعه معیار دقیقی برای سنجش مسئله مطالعه و کتابخوانی و مراجعه به کتاب نیست.
رمضانی توجه همگان را به بیانات رهبر معظم انقلاب درخصوص کتاب و کتابخوانی جلب کرد و گفت: کشورمان درباره کتاب و کتابخوانی تا آن نقطه تمدنی که حضرت آقا ترسیم میکنند، بهطور حتم، فاصله زیادی دارد و تکتک نهادها باید بیوقفه، در این امر بکوشند.
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومیکشور تصریح کرد: مهمترین مسئله در عدم مراجعه به کتاب، عدم دسترسی به کتاب است و اگر مشکل دسترسی را برطرف کنیم، مراجعه به کتاب رونق قابلقبولی پیدا میکند.
وی گزارشی ارائه کرد و گفت: براساس گزارشی که وجود دارد، اگر کتاب در ایستگاههایی چون مترو، اتوبوس و تاکسی در دسترس افراد باشد، چند درصد احتمال دارد که کتاب بخوانند؟ این عدد براساس آمارهای جهانی حدود ۴۰درصد است، ولی براساس پیمایشی که در کشورمان داشتیم، این عدد به ۶۰درصد میرسد؛ یعنی ۲۰درصد بالاتر از میانگین جهانی.
رمضانی به سند ملی مطالعه مفید اشاره و چنین عنوان کرد: در سند ملی مطالعه مفید، تکالیف مختلفی برای دستگاههای مختلف دیده شده است و ۲۱ دستگاه عضو این سندند که یکی از آن دستگاههای اصلی، سازمان صداوسیماست. بهنظرم، دستگاهی که میتواند این سند را به اجرا برساند، صداوسیماست.
طراحی فضای مناسب برای کتابخانههای عمومی از دیگر مواردی بود که رمضانی به آن اشاره کرد و گفت: فراهم کردن فضای خوش آبورنگ برای کتابخانهها اثر ترویجی و امیدوارکنندهای در مخاطب ایجاد میکند. بنابراین، کتابخانه باید محل پرهیجان و پرنفسی برای بچهها باشد تا آنان رغبت کنند و بهسمت کتابخانه بیایند.
نگاه برنامهسازی به کتاب از دیگر محورهای این نشست بود که سرپرست نهاد کتابخانههای عمومیکشور چنین مطرح کرد: برخی کلیدواژهها را باید از حوزه برنامهسازی در حوزه کتاب حذف کنیم و کلیدواژههایی جدید اضافه کنیم. اگر از منظر برنامهسازی به این مسائل توجه کنیم، بهراحتی میتوان از ظرفیتهای خوب رسانه در عملی کردن بحث مطالعه استفاده کرد.
شورای فرهنگی رسانه ملی که تاکنون 134 نشست اندیشهورزی را با دعوت از چهرههای دانشگاهی، حوزوی و صاحبمنصبان فرهنگی، اجتماعی و سیاسی پشتسر گذاشته است، با هدف همافزایی و تبیین راهبردهای فرهنگی رسانه ملی در دوره تحول، دوشنبههای هرهفته با حضور مدیران و برنامهسازان سازمان صداوسیما تشکیل جلسه میدهد.