«انالله و اناالیه راجعون... روح بلند پیشوای مسلمانان و رهبر آزادگان جهان، حضرت امام خمینی به ملکوت اعلا پیوست ....» صدای لرزانی این جمله را خواند و ناگهان دنیا برای مردمی‌که رهبر خود را مانند پدر می‌دانستند تیره‌وتار شد و بعد... این حکایت ملت ایران در خرداد تلخ سال 1368 بود؛ خردادی تلخ و پریشان‌زده که اکنون از آن واقعه ناگوار در خاطره‌هایمان تصاویر و صداهایی مشترک باقی مانده است. تصاویری که همگی در پرده‌ای از اشک، کدر و لرزان ثبت شد؛ لحظه‌هایی که با پیکر پاک امام وداع کردیم و او با «دلی آرام و قلبی مطمئن» از میان ما رفت. آسمان داشت خورشیدش را پس می‌گرفت و هیچ‌چیز و هیچ‌کس از زمینیان، دیگر جلودارش نبود و دراین‌میان این تصاویر و صداها، این یادگارهای غم‌انگیز اما ارزشمند، باید در خاطره اذهان عموم ماندگار می‌شد.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، گرچه در آن سال، بسیاری در مراسم سوگواری امامشان شرکت کردند و بخشی از خاطراتشان یادگار همان حضور اجتماعی است، اما درصد بیشتری از خاطراتی که در اذهان عموم ثبت شده، تصاویر و صداهای تلویزیون و رادیو بوده و اگر این دو رسانه نبودند چگونه می‌توانستیم آن لحظات تکرارنشدنی طواف کهکشان‌وار جمعیت میلیونی گرد امام عزیز یا لحظات وداع ملت و امام را در سال‌های بعد هم دوباره ببینیم و بشنویم و در حافظه تاریخ ثبت کنیم؟
تلویزیون و رادیو بنابر رسالتی که داشتند، آن روزها چشم و گوشمان شدند. بدیهی است که مدیریت پوشش رسانه‌ای مهم‌ترین واقعه تاریخی آن دهه، درحالی‌که تمام کشور در سوگ و اضطراب غرق شده بود، کاری دشوار و پیچیده بوده که نیاز به تخصص و مهارت داشت و صداوسیما از آن سربلند بیرون آمد. اوایل دهه 80 هفته‌نامه سروش در شرکت انتشارات سروش تصمیم گرفت با کسانی که آن روزهای تاریخی را در قاب سیما و آنتن صدا ثبت کرده بودند گفت‌وگو کند. این انتشارات که پیش از این در اولین سالگرد ارتحال امام (ره) گزیده‌ای از برترین عکس‌های مراسم ارتحال از عکاسان بنام را در کتاب «تصویر آفتاب» چاپ کرده بود، در اقدامی ماندنی ویژه‌برنامه‌های ارتحال امام را که بخشی از آن با صدای مهران دوستی ضبط شده‌بود در قالب یک مجموعه صوتی با نام «مرثیه آفتاب» انتشار داد و برای تهیه گزارشی مکتوب از پوشش خبری مراسم ارتحال نیز گزارشی تهیه کرد.
هرچند در فرایند تهیه این گزارش برخی از مدیران بازنشسته شده بودند، اما وقتی صحبت از آن روزهای خاص شد به دیده منت قبول کردند و هرآنچه را در یاد داشتند، گفتند. اکنون و با گذشت دو دهه از ثبت آن گفت‌وگوها در هفته‌نامه سروش به‌رسم یادآوری آن روزها و یادکرد از کسانی که شاید دیگر درقید حیات نباشند تا ما را در خاطراتشان شریک کنند، آن گزارش را با هم مرور و برای عافیت آنها که هستند، دعا و آرزوی طول عمر و سلامتی می‌کنیم.
بیژن خدیوی، مدیر پشتیبانی فنی وقت ازجمله مدیران فنی بود که در جلسه فوق‌العاده شبانه ساختمان جام‌جم، در 13خرداد سال 68 حضور داشت؛ زمانی که مدیران و مسئولان واحدهای پشتیبانی فنی و تولید سازمان صداوسیما گرد هم آمدند و قرار گذاشتند همه امکانات و تجهیزات موجود در شبکه‌های یک، دو، برون‌مرزی و صدا را در خدمت پوشش خبری گسترده و وسیع مراسم خاکسپاری و سوگواری پس از آن قرار دهند.
خدیوی می‌گوید: از زمان بستری شدن حضرت امام در بیمارستان، واحدهای سیار و رپرتاژ با تهیه گزارش و خبر سعی داشتند خبر سلامت امام(ره) را به اطلاع ملت برسانند. با این‌حال زمانی که خبر ارتحال به مدیران سازمان ابلاغ شد تمام تلاش ما براین بود که این اطلاع‌رسانی به‌درستی انجام گیرد. نکته مهم این بود که این خبر چگونه بیان شود که درنهایت در بخش خبری صبحگاهی، محمدرضا حیاتی این مسئولیت را برعهده می‌گیرد. برای ما مهم بود که خبرهای داخلی از پوشش این مراسم، مرجعی برای خبرگزاری‌های سراسر جهان محسوب خواهد شد و به‌همین دلیل باید این اخبار تصویری به حرفه‌ای‌ترین شکل و حتی به‌صورت پخش زنده و مستقیم از همه شبکه‌های تلویزیونی به نمایش درآید.
وی در ادامه تأکید می‌کند: مدیران ما در شرایطی عزم خود را برای پخش زنده مراسم جزم کرده بودند که تجربه چندانی از پخش زنده نداشتند، اما همه ما به‌خوبی اهمیت پوشش خبری مراسم سوگواری رهبر انقلاب را می‌دانستیم، چراکه معتقد بودیم صداوسیما وظیفه دارد تمام زوایای این رخداد عظیم تاریخی را به شکلی کامل ثبت و ضبط کند؛ چون این رویداد بزرگ‌ترین عزاداری تاریخ جهان برای رهبری مردمی تا آن زمان محسوب می‌شد و باید به شکل سندی پایدار در می‌آمد و برای استفاده نسل‌های بعدی از آن نگهداری می‌شد. همین موضوع سبب شد مدیران تصمیم بگیرند علاوه بر ضبط و پخش مراسم به وسیله سیستم‌های ویدئویی و صوتی، آن را به صورت فیلم‌های 16 و 35 میلیمتری نیز ثبت کنند.
به گفته این مدیر پیش‌کسوت بر اساس آمارها در خرداد آن سال، واحد مرکزی خبر حدود 2000 عنوان خبر مکتوب گزارش رادیویی و تصویری در خصوص رحلت امام منتشر کرد که 1700 عدد از آنها خبر مکتوب، 200 مورد گزارش رادیویی و حدود 100 مورد نیز گزارش تصویری بود.
خدیوی با اشاره به برنامه‌ریزی بخش‌های فنی و تقسیم چند گروه کاری با تجهیزات مجزا برای پوشش سوگواری، به نکته‌ای به یادماندنی اشاره می‌کند و می‌گوید: تقریبا عوامل و دست‌اندرکارانی که مراسم تشییع و خاکسپاری پیکر امام و سپس سوگواری مردم را پوشش خبری دادند، همان گروه‌هایی بودند که روزگاری ورود رهبر کبیر انقلاب به ایران را پس از سال‌ها تبعید به صورت زنده پوشش داده بودند و این دومین بار بود که چنین تجربه‌ای را در پخش زنده پشت‌سر می‌گذاشتند. حالا آنها، با چشمانی اشکبار، امام را بدرقه می‌کردند. این تقارن پوشش خبری و تصویری در دو برهه زمانی برای بسیاری از مهندسان فنی خاطره‌ای بود که با شیرینی و تلخی همراه بود.
عزت‌الله کرمی، متخصص ارشد فرستنده‌های تلویزیونی یکی از مهندسانی است که مأموریت ارسال تصاویر را برعهده داشته است. وی با اشاره به تلاش نیرو‌های فنی سیما می‌گوید: مراسم تشییع با 21 دوربین ضبط و پخش شده و بعضی فیلمبردارها در سه بالگرد برای پخش مراسم مشغول کار بودند. در مجموع سه هزار دقیقه فیلم 16 و 35 میلیمتری ضبط شد و برای اولین بار گـــروه‌های فیلمبــــرداری مراسم تشییع با نصب یک دستگاه استودی‌کم از درون بالگرد تصویربرداری کردند.
کرمی ادامه می‌دهد: از 7:00 صبح روز سه‌شنبه 16 خرداد، مراسم پخش زنده تلویزیونی سوگواری و خاکسپاری امام آغاز شد و همان‌طور که پیش‌بینی شده بود ازدحام عزادارانی که از شدت اندوه از خود بی‌خود شده بودند و با ناشکیبایی می‌خواستند برای آخرین بار با رهبرشان خداحافظی کنند، کار گروه تهیه اخبار مراسم تشییع را با مشکل مواجه کرد، به طوری که به دلیل ازدحام در مصلی ناگهان ماکروویو قطع شد و پخش زنده را برای مدت کوتاهی متوقف کرد، اما گروه فنی به‌سرعت وارد عمل شدند و مشکل را برطرف کردند و پس از آن تصویربرداران و صدابرداران در کنار گروه‌های خبری تلویزیون توانستند مراسم خاکسپاری پیکر امام و عزاداری را از 7:00 صبح تا حوالی ساعت 20:30 شب به شکلی کامل برای مردم سوگواری که نتوانسته بودند در مراسم حضور پیدا کنند، به تصویر بکشند.