خبرگزاری تسنیم موضوع نظارت بر نمایش‌ خانگی و انتقال مدیریت بر سریال‌ های خانگی از ارشاد به رسانه‌ ملی را بررسی کرد.

به گزارش روابط عمومی رسانه ملی و به نقل از خبرگزاری تسنیم، بعد از آقاتهرانی رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس، عضو شورای نظارت بر صداوسیما هم انتقال مدیریت بر سریال‌ های خانگی از ارشاد به رسانه‌ ملی را تأیید می‌ کند و می‌ گوید روند این انتقال مدتی است طی می‌ شود و خود ارشاد هم پذیرفته است.

یکی از مشکلات اساسی سریال‌ های خانگی، عدم توجه به سبک زندگی ایرانی اسلامی و سرگرم‌ کردن مردم با عشق‌ های مثلثی و سناریوی‌ بی‌ معنا و بی‌مفهوم صرفاً تجاری بوده و هست. صداوسیما در فصل جدید مدیریت و نظارت بر نمایش‌ خانگی باید به این نکته توجه جدی داشته باشند. اتفاقی که در فضای سینما و تلویزیون بعضاً دست‌ اندرکاران امر به آن توجهی ندارند موضوع به هر قیمتی دیده‌ شدن و جذبِ مخاطب است. این روزها بیشتر دامنِ برنامه‌ های مجازی (VODها) و سریال‌ های خانگی را گرفته که دیگر حد و مرزی برای حفظ و صیانت از ارزش‌ ها در کلام و رفتار هنری و فرهنگی‌ اشان قائل نیستند.

 توجه به پخش صحنه‌ های شیطنت‌آمیز

اگر قرار است کار فضای‌ مجازی و سریال‌ های خانگی را صداوسیما به طور جدّی در دستور کارش قرار دهد حتماً به پخش صحنه‌های شیطنت‌آمیز در  VOD ها یا سریال‌ های خانگی و یا رفتار غیرمتعارف در برنامه‌ ها و سریال‌های تلویزیونی توجه جدی داشته باشند. روزگاری که به هر قیمتی دیده‌ شدن یا وایرال‌ شدن از هرچیزی برای مدیران و دست‌ اندرکاران اهمیت بیشتری دارد. وقتی مدیری می‌ گوید حتماً این صحنه از برنامه یا سریالی که به فضای مجازی راه پیدا کرده، حتماً چیزی داشته که آنقدر دیده شده است. این نوع اظهارنظرها و واکنش‌ ها ما را به فکر فرو می‌ برد؛ که واقعاً سرمنزل اصلی ساخت این پروژه‌ها راه پیدا کردن به هر صفحه مجازی است که فقط در تلاشند تا اشتباهات مجریان، برنامه‌ سازان و سریال‌ سازان را در فضای‌مجازی پخش کنند و از این طریق بر فالوورها و تعداد بینندگان‌شان بیفزایند. 

حیا زدایی در فضای‌ مجازی و سریال‌ های خانگی

فضای مجازی امروز هیچ ناظری ندارد که مدافع ارزش‌‌های انسانی و اخلاقی باشد. آرام‌آرام این حیازدایی خصوصاً در جریان فضای‌مجازی به سمتِ آثار فرهنگی و هنری خانگی، سینمایی و برخی اوقات تلویزیونی حمله‌ور شده که دست‌اندرکاران مراقب نباشند به رویه تبدیل خواهد شد. صداوسیما به این موارد باید بیشتر توجه کند، دیگر مدیرانش نگویند که نمی‌دانستیم فلان چهره یا خواننده یا مجری، مواضع ضدایرانی و ضداسلامی داشته است. اگر قرار است این انتقال صورت بگیرد انتظارات از صداوسیما بیشتر است.

وقتی قرار است مسئولیت به صداوسیما برود...!.

این روزها باید سریال‌ نمایش‌ خانگی را پیشرو در این مسیرِ غلط بدانیم. وقتی که قرار است مسئولیت و مرجعیت صدور مجوز به صداوسیما برود، باید وضعیت بهتر شود نه بدتر! وقتی این روزها به فضای مجازی مراجعه کنیم، سکانسی مبتذل از سریالی دست به دست می‌ شود و هنوز هم سکانس‌ها و دیالوگ‌ هایش وایرال می‌ شود. پشت در فرزین نامی ایستاده که نقش آن را امیر نوری بازی می‌ کند و در داخل دختری به نام مینا نشسته و روبرویش شخصی به نام "شیرافکن" که نقشش را عباس جمشیدی بازی می‌ کند. یا صحنه پیشنهاد ازدواج دو نقشی که مرجانه گلچین و مهران رجبی در این سریال ایفا می‌ کنند که خیلی در فضای‌مجازی دیده شده است.

تیکه‌ کلام‌های اروتیک؛ چرا بیننده به هر قیمتی باید ببیند؟

در کنار مصادیقِ دیگر تیکه کلام‌ های اروتیک و شیطنت‌ آمیزِ سریال برای جذب مخاطب، اینجا رد و بدل شدن دیالوگ‌ هایی که مخاطب آرام‌آرام روشن می‌ شود، کاراکترها چه مقصدی دارند. سکانسی که در فضای مجازی پخش شده به ما نشان می‌ دهد فرزین یکی از شخصیت‌ های اصلی سریال پشت در قرار دارد و شیرافکن و مینا در اتاق حرف‌ هایی را رد و بدل می‌ کنند که فارغ از نتیجه و سرمنزل اصلی آن سکانس، می‌ خواهد بیننده را به هر قیمتی شده جذب سریال کند.   مخاطبی هم که بیننده پروپاقرصِ سریال نیست و نمی‌ داند چه شده و چه قرار است بشود، تحریک می‌ شود به جهتِ این نوع دیالوگ‌ ها و حرکت‌ ها، بیننده این سریال شود. یا بخشی دیگر از مخاطبین، آزرده می‌ شوند چرا کارگردان و سازندگان این سریال، بدین واسطه دنبالِ خنداندن مخاطب‌ اند. در صورتی که هزاران راهِ درست و منطقی برای سرگرم‌کردن و خنداندن مخاطب وجود دارد.  

صداوسیما به نخبگانی نیازمند است

ادامه‌دار شدن این فضای اروتیک در نمایش‌ خانگی، نشان می‌ دهد صداوسیما در فصل جدید مدیریت و نظارت بر نمایش‌ خانگی نیاز به کارشناسان و نخبگانی در این عرصه دارد که شاهدِ افزایش مشکلات نباشیم؛ حالا که در بخش برنامه و سریال‌ های تلویزیون بعضاً انتقادات زیادی وارد است و همه به فقدان نظارت به طور جدی اشاره دارند، با شکل و شمایل جدی نظارتی وارد عرصه مدیریت بر نمایش‌ خانگی شوند؛ شاید بابِ جدیدی بر نگاه اندیشه‌ ورزانه و مدیریت اصولی و مبنایی بر دیگر بخش‌ های صداوسیما هم اتفاق بیفتد. واگذاری مسئولیت از سوی وزارت ارشاد ضرورت دارد، ‌چون در طول این سال‌ها بارها دیده‌ ایم با تغییر دولت، حتی با تغییر وزیر ارشاد که معمولاً هر 4 سال یک بار، حتی بعضاً کمتر از این زمان اتفاق می‌ افتد سیاست‌ ها و راهبردهای وزارتخانه بعضاً با تغییر روبرو می‌ شود؛ متأسفانه در اکثر اوقات برای جلب رضایت سلبریتی‌ ها و حضور تبلیغاتی‌ اشان الزامات نادیده گرفته می‌شود.

وزارت ارشاد محل قابل اتکایی نیست

هرچه هست وزارت ارشاد محل قابل اتکایی برای نظارت بر محصولات فرهنگی خصوصاً نمایش‌ خانگی نیست. هم کارکرد و عملکردشان در طول این سال‌ ها نشان می‌ دهد نتوانسته‌ اند فضای بسامانی در سریال‌ های خانگی ایجاد کنند. خانواده‌ ها هیچ امنیتی برای دیدنِ این سریال‌ ها در کنار هم ندارند، بعضاً حرکت‌ ها و الفاظ مبتذل و لاکچری‌ بازی نصیبشان می‌ شود که به مقصد و سرمنزلِ فرهنگی و غایتش، سبک زندگی ایرانی- اسلامی نمی‌ رسد!

صداوسیما ایمن‌ ترین  محل

تجربه نشان داده که باید نهادی کلان‌تر و با دوام‌تر روی این محصولات که هم با فضای روحی و هم فضای ذهنی آدم‌ ها سروکار دارد خصوصاً نوجوانان و جوانان که بیشتر بیننده‌ اش هستند؛ البته با همه نقدهایی که وارد است و نقاط ضعفی که وجود دارد صداوسیما ایمن‌ ترین محل برای نظارت بر فضای‌ مجازی و نمایش‌خانگی است اگر از کاربلدهای این عرصه استفاده کند، ‌به وایرال شدن و نشدن در صفحات مجازی اهمیت ندهد؛ دغدغه‌ اش مثل گذشته بیشتر خانواده و سبک زندگی باشد تا به هر قیمتی دیده شدن.

 
ضربه مهلک به بدنه حیا و عفت عمومی جامعه

در فصل جدید مدیریت بر نمایش‌ خانگی حتماً باید به شیطنت‌ های عامدانه توجه شود؛ سکانس‌ هایی که می‌ آیند تا توجهات را به هر قیمتی بیشتر کنند. این روش، روش درستی برای خودنمایی آثار و محصولات فرهنگی و هنری نیست. بلکه مصادیق واقعی حیازدایی‌اند. نمایش این سکانس‌ ها و دیالوگ‌ هایی که بعضاً بداهه‌اند عامدانه و شیطنت‌ آمیز است تا بیشتر دیده شوند. یعنی بیلبوردها و فضای توزیعی در پلتفرم‌ ها ارضایشان نکرده و حالا دست به دامن وایرال شدن در فضای مجازی شده‌ اند. این حقه‌های تبلیغی بیشتر از هرچیز ضربه مهلکی به بدنه حیا و عفت عمومی جامعه خصوصاً در حریم خانه و خانواده زده است. در صورتی که سازندگان این آثار می‌ توانند به جای این روشِ غلط، تقویت ارتقای کیفی را برای خودنمایی در دستور کارشان قرار دهند. البته که بعضاً این اتفاقات را به مراتب بیشتر در سینما و بعضاً در برنامه‌ ها و سریال‌ های تلویزیونی هم سراغ داریم. حالا افسارگسیخته‌ تر در برنامه‌ های مجازی و سریال‌ های خانگی!
نه از وزارت ارشاد نه ساترا!

جالب است گزارش انتقادی صداوسیما از مفاسد شبکه نمایش‌ خانگی به طور واضح به این سریال ضعیفِ بدون فیلمنامه فاخر و موقعیت‌ های مناسب پرداخت. وقتی کارگردان و سازندگان به بازیگران بداهه‌گو و امتحان پس‌داده‌ اشان دلخوش کرده‌ اند! البته برخی از مدیران این روند را درست می دانند و حتی بعضاً می‌ گویند وقتی در فضای‌مجازی دیده می‌ شویم یعنی مورد پسند و استقبال مردم قرار گرفته است. البته بحث بالا گرفته که خبرهایی به گوش می‌ رسد این سریال طنز خانگی (موچین) از معاونت فضای‌ مجازی صداوسیما مجوز گرفته و به تعبیر دقیق‌تر نه از وزارت ارشاد و نه از "ساترا" مجوز نگرفته است. چرا که در داغ شدن روزهای جنجال بر سر واگذاری مسئولیت نظارت بر نمایش‌خانگی از ارشاد به صداوسیما، این خبر رسانه‌ای شد که این سریال اولین اثر تولیدی است با مجوز صداوسیما وارد چرخه توزیع شد.

همه در سایه یک مرجع بروند

فضای مبهم و چندگانه امروز که هر بخشی مدعی صدور مجوز و نظارت بر تولیدات است، گفته می‌شود معاونت فضای مجازی صداوسیما برای این سریال مجوز صادر کرده است. البته در همان روزهای ابتدایی در گزارشی نوشتیم که کنترل سریال‌های خانگی دست کدام بخش قرار می‌گیرد؛ سیما یا ساترا و حتی فضای‌مجازی صداوسیما.این فضای دوگانه در حالی است که عمده مجوزها به سمت ساترا می‌رود و چند رسانه IPTV هستند که مجوزشان را از معاونت فضای‌مجازی صداوسیما می‌گیرند. حتی رگولاتوری و مالکیتشان با این بخش از صداوسیما است. اولاً این کار غلطی است که هنوز تکلیف مرجع اصلی نظارت و رگولاتوری سریال‌های خانگی مشخص نشده و هر بخشی با استانداردهای مدنظرش، به این سریال‌ها، مجوز می‌دهد.

تکلیف روشن‌ تر می‌ شود؛  انتقال از ارشاد جدی است

دعوای بین ارشاد و صداوسیما باید به پایان برسد؛ تکلیف مرجع اصلی حوزه نظارت بر نمایش‌ خانگی مشخص شود که هر روز مدعی جدیدی برای مرجعیت بر این حوزه پیدا نشود. در میان جنجال ساترا و سازمان سینمایی‌، به یک باره موضوع معاونت فضای‌مجازی پیش نیاید. با همه این تفاسیر هیچ‌کدام از این اتفاقات، باعث نمی‌شود که سکانس‌های مملوء از دیالوگ‌های غیراخلاقی پخش شود. هر مرجع و بخشی هم که این فضا را بشناسد می‌داند این دیالوگ‌ها و موقعیت‌ها زیبنده خانواده‌های فاخر و متدین و متعهد ایرانی نیست.وقتی مقوله مهمی چون نمایش‌خانگی مرجع دقیق و قدرتمندی داشته باشد هم سریال‌های با کیفیت تولید می‌شوند و هم هنرمندان و عواملش می‌دانند باید فیلمنامه‌های دقیق، داستان‌های متعارف و حرفه‌ای و اصولی را به دستِ تولید بسپارند؛ شاید به این واسطه لاکچری‌بازی، کارهای نامتعارف و الفاظ و دیالوگ‌ها و موقعیت‌های جنسی و اروتیک هم در سریال‌های خانگی به نقطه پایان برسند.

وقتی حجت‌الاسلام مرتضی آقاتهرانی رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی‌با خبرنگار خبرگزاری تسنیم  گفت‌وگو کرد آب پاکی را به دستِ برخی ریخت که با هجمه‌پراکنی تنورِ جدال میان صداوسیما و ارشاد، داغ‌تر کنند شاید اهدافِ رسانه‌ای‌شان برآورده شود. بازتاب‌ها بعد از این گفت‌وگو بیشتر شد وقتی که این مسئول در مجلس شورای اسلامی‌گفت: "دیگر مسیر اعطای مجوز محصولاتِ خانگی از وزارت ارشاد نمی‌گذرد. او گفت: رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس در واکنش به مناقشه جدید ارشاد و صداوسیما اعلام کرد مدیران ارشاد و سازمان سینمایی می‌‌دانند از این به بعد دیگر مسیر اعطای مجوز محصولاتِ خانگی و نظارت محتوایی‌شان، از مسیر ارشاد و زیرمجموعه‌های این وزارتخانه نمی‌گذرد.

نمایش‌خانگی به صداوسیما آمده!

سیداحسان قاضی‌زاده‌هاشمی عضو شورای نظارت بر صداوسیما بعد از کشیده شدن این جنجال‌ ها به بحث‌ های حقوقی و نامه اخیر وزارت ارشاد، در گفت‌ و گویی به خبرنگار خبرگزاری تسنیم  گفت:  بررسی و صدور مجوز شبکه نمایش‌ خانگی به صداوسیما آمده و ان‌ شاء الله سیاستگذاری‌ ها و در واقع کار راهبردی آنجا به درستی مسیرش طی شود. پروژه‌ ای که از یکسال و نیم پیش شروع شده و حدود سه ماه است عملیاتی شده و به تدریج تکمیل می‌ شود. 

وزارت ارشاد که می‌گویند ما مجوز می‌دهیم؟ در پاسخ قاضی‌زاده چنین گفت: نهایتاً بدون مجوز صداوسیما توزیع نخواهد شد. روند این انتقال مدتی است طی می‌شود و خودِ ارشاد هم پذیرفته است. مراحل و سیاستگذاری‌هایش در حال تکمیل‌اند و جای هیچ نگرانی ویژه‌ای هم نیست. 

او درباره اینکه مسئولیت نمایش‌خانگی را بالأخره کدام بخش از صداوسیما برعهده خواهد گرفت، گفت: این موضوع در درون سازمان صداوسیما مورد بررسی بود که کدام بخش حقوقی، مجازی و یا ساترا؛ جمع‌بندی نهایی این شد که سازمان تنظیم و مقررات صوت و فراگیر (ساترا) این مسئولیت را برعهده بگیرد. این انتقال ارشاد به صداوسیما عملاً انجام شده؛ و نهایت انحصارش در اختیار صداوسیما است. 

جوابیه صداوسیما به نامه‌ نگاری‌ ها و حاشیه‌ پراکنی‌ ها

مدیرکل روابط عمومی صداوسیما با اشاره به نبود نظارت بر آثار نمایش خانگی از جمله برنامه‌های تلویزیونی در این زمینه عنوان کرده است: «باید در نظر داشت که در فضای کنونی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌برای ورود به عرصه تولیدات تصویری غیر از «سینما» دچار ضعف‌ ها و همین طور خلأهای قانونی است. بد نیست به محصولات تصویری که وزارت ارشاد ورود کرده و برایشان مجوز صادر کرده، نگاهی بیندازیم. این شیوه مداخله وزارت ارشاد به ایجاد نابسامانی انجامیده و تاثیرات و پیامدهای فرهنگی نامطلوب اعمال سلیقه‌های فراقانونی از سوی این وزارتخانه به وضوح در رعایت نشدن قوانین و هنجارهای عمومی جامعه در محصولات مجوزدار این وزارتخانه مشهود است. همین اواخر شاهد بودیم که در یک مورد از برنامه‌های گفت‌وگومحور که مجوز ارشاد را برای اجرای برنامه زنده بر بستر اینستاگرام گرفته بود، چطور به رییس‌جمهور اهانت شد و دست به دست در فضای مجازی چرخید و چگونه این وزارتخانه برای رفع مسئولیت، به سرعت اعلام کرد آن برنامه جز چند قسمت اول، برای ادامه کارش فاقد مجوز بوده است. در آن قضیه هم شاهد بودیم که این وزارتخانه نه توان و نه بنای آن را داشت که در مسیر نظارت بر برنامه، درست عمل کند یا مسئولیت تصمیم خود را به طور کامل و شایسته بپذیرد.»
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/06/19/2344992