کرونا مرز و جغرافیا نمیشناسد و این روزها تمامی جهان را درگیر کرده است. حتی کشورهایی که روزی وجود این ویروس را در کشورشان کتمان میکردند، ناگزیرند به وجود این ویروس و آسیبهایی که به سلامت و اقتصاد جامعهشان وارد کرده است؛ اعتراف کنند. اگرچه در داخل کشور عمده گزارش خبرنگاران به آگاهیبخشی درباره آخرین وضعیت کرونا، همچنین پویشهای همدلانه و کمکهای مؤمنانه اختصاص پیدا میکند؛ اما در خارج از کشور اتفاقهای متفاوت و گاه عجیبی میافتد.
از سخنرانیهای گاهوبیگاه دولتمردان اروپایی و آمریکایی تا کمبود امکانات حفاظتی برای کادر درمانی و حمله مردم به فروشگاهها برای تأمین مایحتاج غذایی ازجمله اتفاقاتی است که جزئیات آن را خبرنگاران رسانه ملی در خارج از کشور به تصویر کشیدهاند. از خبرنگاران مستقر در آلمان و فرانسه تا روسیه و ایتالیا همه از شرایط سخت و ویژه تهیه خبر و گزارش در این روزها میگویند. از قوانین سفت و سختی که رعایت نکردنش جریمه مالی به همراه دارد و بهشدت محدودشان کرده است. برای اطلاع بیشتر از شیوه اطلاعرسانی در روزهای کرونایی و در خارج از کشور پای صحبت خبرنگاران نشستیم. خبرنگارانی که کرونا تجربههای جدیدی به آنان اضافه کرد.
رم را اینگونه خلوت ندیده بودم!
حمید معصومی نژاد/ رم
خبرنگار مستقر در رم، درباره کار خبر در این روزها گفت: «در روزهای سخت کرونایی خبرنگاران در تمام کشورهای جهان بهویژه کشورهای بحرانزده؛ با اطلاعرسانی سریع، دقیق و مستند خود، نقش مهمی را در کنترل این بیماری ایفا میکنند. ایتالیا با گسترش پرشتاب ویروس کرونا به کانون بحران در اروپا تبدیل شده است. مردم نزدیک به دو ماه در قرنطینه خانگی به سر میبرند».
وی ادامه داد: «رسانههای عمومیبهویژه رادیو و تلویزیون این کشور بهعنوان کانون مهم پیوند اجتماعی میان مردم و همچنین رابط مردم و مسئولان بهخوبی عمل میکنند. تردیدی نیست در شرایط شیوع گسترده ویروس کرونا و قرنطینه سراسری در ایتالیا، فعالیت میدانی خبرنگاران رادیو و تلویزیونی و بهویژه خبرنگاران خارجی بسیار دشوارتر از گذشته شده است. در ایتالیا با آغاز قرنطینه سراسری، حتی کانونهای خبرنگاری تعطیل شده و بسیاری از خبرنگاران رسانههای جمعی خارجی با محدودیتهای بیشتری روبرو شدهاند». وی با اشاره به رسالت کاری خود در این روزها گفت: «بهعنوان خبرنگار خبرگزاری صداوسیما در چنین شرایطی کار میکنم و هرروز برای تهیه گزارش با ماسک و دستکش و با رعایت کامل شیوهنامههای بهداشتی از منزل خارج میشوم و پس از پایان کارم برای تدوین گزارش به منزل برمیگردم. ناگفته نماند که در بسیاری از مواقع با کنترلهای متعدد پلیس در سطح شهر روبهرو میشوم که البته با مشاهده کارت خبرنگاری، فرم خود اظهاری و بهویژه دوربین و میکروفون و تکپایهام، سریعاً به من اجازه ادامه کارم را میدهند».
معصومی نژاد افزود: «هماکنون شهر تاریخی رم خالی از هیاهوی گردشگران و شهروندان است. من برای تردد در شهر از وسایل نقلیه عمومی استفاده میکنم و به جرئت میتوانم بگویم که تاکنون در رم با چنین خلوتی چه در داخل مترو و اتوبوس و چه در خیابانها روبهرو نشده بودم».
پلاتوهایمان را موبایلی میگیریم
سید علی دارابی/ مسکو
خبرنگار خبرگزاری صداوسیما درباره وضع روسیه گفت: «روسها ازنظر طرحهای مقابلهای، تدابیر سختگیرانهای اجرا کردند. این تدابیر از اوایل اسفند با محدودیت تردد برای بیماران مزمن و افراد بالای 65سال آغاز شد و بعد طرح قرنطینه یا انزوای خانگی از اوایل فروردین امسال برای همه شهروندان روسی الزامیشد. جریمههای مادی و مجازات شخصی برای نقض مقررات قرنطینه در نظر گرفتهشده و جریمههای نقدی حتی تا حدود ۴هزار یورو تعیین شد. وقتی شیوع ابتلا با اجرای طرح قرنطینه همچنان مسیر صعودی خودش را ادامه داد، طرح دومیبهعنوان طرح تردد با مجوز ویژه به طرح قبلی اضافه شد. بر اساس این طرح با توجه به ادامه تعطیلی سراسری تا ۱۱اردیبهشت، هر شهروندی که قصد خروج از خانه را داشته باشد، باید از پلیس محلی مجوز الکترونیکی بگیرد و مسیر رفتوبرگشت و هدف خودش را از خروج اعلام کند».
دارابی گفت: «در این شرایط رسانههای روسی و مصاحبههای رادیویی و تلویزیونی، روزنامهها و خبرگزاریها، تقریباً بهطور یکدست اخبار مربوط به شیوع ویروس کرونا و اقدامهای مقابلهای دولت را تنها از منابع معتبر ستاد عملیاتی مقابله با ویروس کرونا در وزارت بهداشت این کشور دریافت و منتشر میکنند و ندیدم رسانههای روسی اخبار نادرست و از منابع نامعتبر را منعکس کنند. مجلس دومای روسیه، یک ماه پیش، قانونی را تصویب کرد که براساس آن، ناشران اخبار دروغ به پنج سال حبس محکوم خواهند شد که در این میان، یکی از داغترین موضوعات مورد بحث رسانهای و محافل کارشناسی بحث منشأ ویروس کرونا است».
وی گفت: «در شرایطی که دو طرح قرنطینه خانگی و طرح تردد با مجوز ویژه در حال اجرا است و پایتخت روسیه هم حدود ۷۰درصد از تمام مبتلایان به ویروس کرونا را در خودش جای داده است؛ کار برای رسانههای داخلی و البته بیشتر برای رسانههای خارجی دشوارتر شده است».
وی افزود: «تقریباً بهطور کامل هر رویدادی که میتوانست موضوع خبر و گزارشهای خبری باشد، تعطیل شده و محدودیتها برای خبرنگاران خارجی خیلی زیاد است. باوجود همه این مشکلات، ما در دفتر صداوسیما در روسیه تلاش کردیم بهطور روزانه با پلاتوهای موبایلی، آخرین اخبار روزانه را به تهران منتقل کنیم».
این نکته واضح و روشن است که باوجود تمام سختیها، هموارسازی مسیر روشنگری اخبار خارجی خبرگزاری صداوسیما، با تولید روزانه دهها گزارش از سرتاسر جهان ادامه دارد.
برای هر حرکتی، مجوز میخواهند
زین العابدین شهسوار حسینی/ پاریس
خبرنگار مستقر در فرانسه درباره شرایط این روزهای کار خبر گفت دست و بالمان را بسته اند و بسیار محدود شدهایم.با اینکه خبرنگار هستیم و مجوز تردد در شهر را داریم باید برای ضبط یک پلاتو مثل زمانی که می خواهیم مثلا نان بخریم مجوز داشته باشیم و در این روز ها کارمان بسیار سخت شده است.
محدودیت ها بیشتر شده
امیر شجاعی / برلین
خبرنگار مستقر در آلمان هم گفت محدودیت ها افزایش یافته اما چه قرنطینه بکنند چه نکنند ما در صف اول اطلاعرسانی هستیم و باید وظیفه خود را در هر شرایطی انجام دهیم.
سحر قناعتی