کارشناسان ادبی و سینمایی رادیو ایران، فیلم‌های جشنواره فجر امسال را از چشم‌انداز پاسداشت زبان فارسی بررسی و فیلم برگزیده را معرفی کردند.

به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، چند سالی است رادیو ایران پویش پاسداشت زبان فارسی را برگزار می‌کند و سال گذشته پیشنهاد اختصاص جایزه‌ای ویژه زبان فارسی در حوزه سینما را مطرح کرد. کارشناسان این شبکه پس از برگزاری جشنواره فیلم فجر، در بیانیه‌ای فیلم «خورشید» مجید مجیدی را برگزیدند.

بیانیه کارشناسان و منتقدان این شبکه از این قرار است: رادیو ایران در راستای پاسداشت زبان فارسی و ایجاد گفتمان نگهبانی از زبان به عنوان مولفه هویت ملی و شناسنامه فرهنگ، هنر، اندیشه و تاریخ ایران، برای نخستین بار، پیشنهاد اختصاص یک جایزه‌ را برای پاسداشت زبان ملی در سینما، همزمان با برگزاری جشنواره فیلم فجر، در برنامه اختتامیه پویش آیین سخن سال جاری مطرح نمود. با توجه به مهیا نبودن ساز و کارهای این اقدام در ساختار جشنواره، امسال رادیو ایران از چند تن از کارشناسان سینما، فرهنگ و زبان و ادبیات فارسی درخواست کرد تا فیلم‌های حاضر در جشنواره سی‌وهشتم فیلم فجر را با معیارهای زبانی و براساس شاخص‌های مربوط، بررسی و ارزیابی کنند و از نظر شنوندگان رادیو هم در طول برگزاری جشنواره بهره بگیرند.

در نهایت گام نخست ارزیابی آثار سینمایی، بر اساس سنجه‌های ذیل صورت گرفت: ۱- پرهیز از نادرست گویی، غلط‌های ویرایشی و گرته‌برداری‌های غلط ۲- حفظ و رعایت هنجارهای رایج و پذیرفته شده در دو صورت نوشتاری و گفتاری زبان فارسی. ۳- پرهیز از کاربرد نابایسته و بی‌رویه واژه‌های بیگانه ۴- توجه به تمایز و تنوع لهجه‌های ایرانی و تنوع اقوام ۵- بهره‌گیری از زبان و لحن متناسب با طبقات مختلف اجتماعی با توجه به خاستگاه فرهنگی و اجتماعی شخصیت‌های فیلمنامه ۶- رعایت ادب به عنوان یکی از ویژگی‌های ممتاز زبان فارسی.

گروه کارشناسان بعد از بررسی آثار سینمایی، با تاکید بر بایستگی بررسی و عیارسنجی پیوسته‌ زبانی در آثار هنری اعلام می‌کند که در مجموعه‌ آثار ارائه شده، اثری که به طور مطلق، با اهمیت بخشیدن به حساسیت‌های زبانی، شایسته‌ عنوان بهترین فیلم باشد، را در جشنواره نیافته است. با این حال در یک ارزیابی نسبی، پس از بررسی‌های دقیق صورت گرفته، ضمن تقدیر از تلاش فیلمنامه‌نویس فیلم «خون شد» برای ایجاد تمایز و هویت امضادار زبانی و بهره‌گیری هنرمندانه از گویش عامیانه، فیلم «خورشید» ساخته مجید مجیدی را به دلیل روانی فیلمنامه در عین بهره گیری از لهجه‌ها، تلاش برای رعایت سلامت زبان، ادب گفتار و پیوند دادن گویش‌های فارسی به عنوان اثر برگزیده در این حوزه معرفی می‌کند.

محمد جعفر محمدزاده، منصور ضابطیان، مرتضی کاردر، یدالله گودرزی، شهاب شهرزاد و آرش شفاعی