صداوسیما در اربعین سالار شهیدان کربلا بیش از 300 عنوان برنامه تولیدی و زنده رادیویی و تلویزیونی را به انعکاس شایسته راه‌پیمایی بزرگ عاشقان حسینی اختصاص داده است؛ برنامه‌هایی که محکومیت تداوم نسل‌کشی ددمنشانه علیه مردم غزه و روایت مظلومیت آنان را در عین سکوت مجامع بین‌المللی و کشورهای مدعی پایبندی به اصول و قواعد انسانی، آزادی و حق حیات ملت‌ها، از نظر دور نمی‌دارند. فریادی که در گردهمایی عظیم اربعین بلندتر و رساتر از پیش سر داده می‌شود و پیوند جاودانش با شعار هماره زنده کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا وجدان بشریت را نهیب می‌زند.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، جواد شیخ‌اکبری، رئیس ستاد اربعین صداوسیما در همین باره توضیحاتی مبسوط داده و در نشست عوامل و برنامه‌سازان اربعین حسینی با حضور قائم‌مقام رئیس رسانه ملی، معاون سیما، مدیران مرتبط با مراسم اربعین حسینی، مدیران شبکه‌ها و برنامه‌سازان در حوزه اربعین نیز که در سالن رضوان بسیج رسانه ملی برگزار شد، به نکات مهمی در همین باره اشاره شده است.
رئیس ستاد اربعین رسانه ملی گفت: امسال صداوسیما بیش از 300 عنوان برنامه محتوایی و زنده برای پخش از شبکه‌های تلویزیونی، رادیویی، استانی، برون‌مرزی و فضای مجازی تدارک دیده است.
وی با تشریح برنامه‌های پوشش رسانه‌ای پیاده‌روی اربعین امسال، گفت: تلاش کردیم طی جلسات مشورتی با کارشناسان، برای نخستین‌بار منشوری در بخش راهبردها و سیاست‌های پیاده‌روی اربعین حسینی تدوین و منتشر کنیم تا از این طریق بدانیم در روزهای پیاده‌روی اربعین امسال، در حوزه رسانه باید دقیقاً بر چه سیاست‌ها و راهبردهایی متمرکز باشیم.
شیخ‌اکبری با بیان اینکه تحولات فلسطین و جنایات رژیم کودک‌کش صهیونیستی در غزه و ضرورت تقویت جبهه مقاومت اسلامی‌با بهره‌گیری از ظرفیت عظیم راه‌پیمایی اربعین برای آرمان فلسطین و قدس شریف، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سیاست‌های رسانه‌ای طراحی شده است، افزود: انعکاس همبستگی امت اسلامی و ایستادگی مقابل دشمنان به‌تأسی از حرکت سیدالشهدا (ع)، نمایش قوت و قدرت تشیع در ایجاد وحدت و یکپارچگی در برنامه‌های محتوایی رسانه ملی در نظر گرفته شده است.
رئیس ستاد اربعین سازمان گفت: بعد از «طوفان الاقصی» و «وعده صادق»، حضور در پیاده‌روی اربعین امسال، معنای سیاسی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بسیار بالایی خواهد داشت. بر همین اساس، نحوه حضور و پوشش رسانه‌ای در اربعین امسال حتماً با سال‌های قبل تفاوت بسیار دارد و برنامه‌ریزی‌های درون و برون‌سازمانی با برگزاری نشست‌های مختلف برای پوشش کمی و کیفی آن پیگیری و تدوین شده است.
شیخ‌اکبری با اشاره به دیدگاه جهانی مقام معظم رهبری نسبت به پیاده‌روی اربعین حسینی افزود: حضرت آقا بارها فرموده‌اند اربعین، یک فریاد رسا و رسانه بی‌همتاست و به همین دلیل، رسانه ملی تلاش می‌کند تا این فریاد جهانی رسا را ازطریق قاب تلویزیون و از طریق امواج رادیو و فضای مجازی به بهترین شکل ممکن به همه آزادی‌خواهان جهان برساند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه نخستین و مهم‌ترین راهبرد رسانه‌ای سازمان به اطلاع‌رسانی جامع و کامل، میدانی و چندلایه اختصاص دارد، گفت: دراین‌باره معاونت‌های سیاسی، فضای مجازی، استان‌ها و برون‌مرزی بیشترین سهم اطلاع‌رسانی را خواهند داشت. از ابتدای ماه صفر خبرنگاران این معاونت‌ها در مرزهای شرقی و غربی مستقر شده‌اند و با نزدیک شدن به ایام اربعین به‌تدریج برای استقرار در نجف، طریق الحسین و کربلا وارد خاک عراق می‌شوند.
رئیس ستاد اربعین سازمان، راهبرد کلان دوم رسانه ملی را آگاهی‌بخشی به زوار اعلام کرد و گفت: باتوجه‌به اهمیت آموزش و تنظیم سفر زوار در گرمای طاقت‌فرسای تابستان، ازدحام در مسیرها و مرزها، ترافیک جاده‌های منتهی به مرزهای غربی، تغذیه، بهداشت، بیماری‌ها و ویروس‌ها و موضوع ماندگاری زائران در نجف و کربلا، برای این راهبرد در شبکه‌های مختلف تلویزیونی و رادیویی سراسری، استانی، برون‌مرزی و مجازی زمان مناسبی اختصاص یافته است تا با استفاده از حضور کارشناسان و متخصصان هر حوزه و تولید و پخش نماهنگ‌های آموزشی بتوان آسیب‌های احتمالی این سفر را برای زائران حسینی(ع) به حداقل رساند.
شیخ‌اکبری با بیان اینکه تبلیغ و تبیین درست و دقیق فلسفه و چرایی پیاده‌روی اربعین، سومین راهبرد رسانه ملی است، افزود: برای این بخش باتوجه‌به اهمیت و ضرورتی که موضوع تبیین فلسفه اربعین دارد، بیش از 300 عنوان برنامه محتوایی تدارک دیده شده است.
ویژه‌برنامه‌های مراکز استان‌ها؛ «روایت اربعین» در «مرز دلدادگی»
وی با اشاره به ظرفیت صداوسیمای مراکز استان‌ها گفت: در مراکز استان‌ها نیز برنامه‌های شاخصی تدارک دیده شده است که می‌توان به برنامه‌های «دروازه آسمان» و «پیاده تا عرش» از مرکز ایلام، «پایتخت موکب‌ها»، «مرز دلدادگی» و «راوی اربعین» از مرکز خوزستان، «حسینیه» از مرکز مازندران، «مسیر عاشقی» از مرکز کهگیلویه و بویراحمد، «مرثیه آفتاب» از مرکز خراسان جنوبی، «الی اصحاب الحسین (ع)» از مرکز اصفهان و «حسین عاشق‌لری» از مرکز اردبیل اشاره کرد.
معاونت صدا و همراهی زائران با رادیو اربعین
رئیس ستاد اربعین سازمان با اشاره به آغازبه‌کار رادیو اربعین و زیارت از ابتدای صفر و دریافت مجوز پخش این دو رادیو در خاک عراق در ایام اربعین حسینی، گفت: معاونت صدای سازمان حدود 90 برنامه محتوایی تدارک دیده است که بخشی از این برنامه‌ها از تهران، بخشی مرزهای غربی و بخشی هم از طریقالحسین و کربلای معلی تهیه و پخش خواهد شد.
شیخ‌اکبری «در مسیر بهشت»، «پیام حسینی»، «باغ فیض»، «با من راه بیا»، «عمود آخر»، «قرار عاشقی»، «مهیا» «هم‌قدم تا نینوا» و «مویه‌های غریبانه» را از برنامه‌های شاخص محتوایی معاونت صدای سازمان نام برد.
استودیوها و واحدهای سیار مستقر در خاک عراق
وی با اشاره به تمهیدات پیش‌بینی شده درباره استودیوهای مختلف در خاک عراق، گفت: استودیوها و واحدهای سیار مستقر در عراق برای پوشش راه‌پیمایی میلیونی زائران حسینی، امسال، افزایش چشمگیری داشته، موکب امام رضا (ع) عمود 285، موکب صاحب‌الزمان (عج) عمود 828، موکب نداء الاقصی عمود 833، موکب حضرت معصومه (س) عمود 1080، موکب خدام الحسین (ع) عمود 1120، موکب رسانه‌ای سمنان عمود 1222، موکب نجف اشرف در شارع الرسول، موکب روضتین در کربلا، موکب‌های صداوسیما در استودیوی «سدره» در کربلا، استودیو الامیر در کربلا، موکب عتبه در سامرا و موکب بین‌الملل از استودیوهای پیش‌بینی‌شده امسال‌اند.
رئیس ستاد اربعین سازمان افزود: سازمان هر سال برای پوشش رسانه‌ای اربعین حسینی نیازمند زیرساخت‌های قوی و تجهیزات به‌روز رسانه‌ای است و در این فرایند، معاونت توسعه و فناوری رسانه در بحث سیگنال‌رسانی، استقرار تجهیزات فنی، تجهیز و راه‌اندازی استودیوها در مرزهای شرقی و غربی، طریق الحسین، کربلای معلی و سامرا مسئولیت خطیری به دوش دارد.
شیخ‌اکبری در بخش دیگری از سخنانش، به بازدید میدانی از چهار مرز شلمچه، چذابه، مهران و خسروی و برگزاری جلسه با استانداران استان‌های مرزی، مدیران کل و عوامل تولید، فنی و پشتیبانی مراکز مرزی با هدف هماهنگی و شناسایی مشکلات و فرصت‌ها اشاره کرد و افزود: یکی از مشکلات عمده رسانه در مرزها محدودیت یا مشکل سیگنال‌رسانی ازطریق فیبر نوری بود. هرچند سال‌های گذشته اقدامات شایسته‌ای در این زمینه صورت گرفته بود، بررسی‌ها نشان داد که این اقدامات کافی نبوده است. باید در سریع‌ترین زمان ممکن، براساس ظرفیت‌ها و نیازهای شبکه‌های داخلی و خارجی امکانات و تجهیزات را متناسب‌سازی می‌کردیم.
وی گفت: برای رفع این مشکل، مدیران‌کل و معاونان فنی استان‌های سیستان و بلوچستان، خوزستان، آبادان، کرمانشاه، ایلام و آذربایجان غربی به تهران دعوت شدند و در قالب نشستی با حضور معاونان فنی و امور استان‌های سازمان و مسئولان وزارتخانه‌های ارتباطات و کشور، کاستی‌های این حوزه مطرح شد و هماهنگی لازم در جهت رفع نیازمندی‌ها انجام شد.
رئیس ستاد اربعین سازمان با بیان اینکه برای رسانه ملی پخش برنامه‌های متنوع و پرمحتوا برای مخاطبان برون‌مرزی اهمیت ویژه‌ای دارد، گفت: معاونت برون‌مرزی سازمان هم با 35 زبان برنامه‌هایی متنوع را برای این ایام پیش‌بینی کرده است.
معاونت فضای مجازی؛ راه‌اندازی پویش «راوی اربعین»
شیخ‌اکبری با اشاره به مزیت‌ها و ویژگی‌های پوشش رسانه‌ای پیاده‌روی اربعین حسینی ازطریق فضای مجازی نیز گفت: معاونت فضای مجازی سازمان، پویش «راوی اربعین» را برای همه پیام‌رسان‌های داخلی طراحی کرده و هر زائر به‌عنوان یک راوی می‌تواند مشاهدات، تجربیات و شوروشعور حسینی را از طریق این پویش‌ها به اشتراک بگذارد. بنابراین، زائران، خبرنگاران، عکاسان، فعالان رسانه‌ای و کنشگران فضای مجازی که در ایام اربعین حسینی زائر اباعبدالله‌الحسین (ع) هستند، می‌توانند با شرکت در این پویش، راوی این رستاخیز بزرگ بین‌المللی باشند.
پخش محتواهای اربعینی از 165 شبکه
وی با اشاره به اینکه محتواهای تولیدی رسانه ملی ازطریق 165 شبکه تلویزیونی، رادیویی، استانی، برون‌مرزی و شبکه‌های بین‌المللی سازمان در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد، گفت: نگاه رسانه ملی به موضوع اربعین حسینی، نگاه به یک ظرفیت بالقوه تمدن‌ساز زمینه ظهور است که باوجود اسلام‌هراسی، اسلام‌ستیزی و شبهه‌افکنی‌ها، هرساله این حرکت عظیم و کنگره بی‌نظیر پررونق‌تر و پر فروغ‌تر می‌شود.
رئیس ستاد اربعین سازمان اعزام هنرمندان به عراق را با هدف مشاهده میدانی، درک عمیق و پیشنهاد برنامه در حوزه اربعین پس‌از بازگشت را از دیگر برنامه‌های رسانه ملی اعلام کرد و گفت: حتماً تعداد زیادی از هنرمندان کشور به‌صورت شخصی، انفرادی یا با خانواده هر سال به کربلا مشرف می‌شوند؛ اما رسانه ملی تعدادی از هنرمندان شاخص در حوزه‌های مختلف را هر سال شناسایی و به کربلا اعزام می‌کند.
شیخ‌اکبری هدف این برنامه را درراستای همگام و همراه شدن هنرمندان با زائران حسینی دانست و افزود: نزدیک کردن هنرمندان، مستندسازان و فیلم‌سازان به مفاهیم معنوی و عمیق اربعین بسیار مهم است، چراکه خلق آثار فاخر و ماندگار توسط هنرمندان تأثیر بسزایی دارد.
وی با قدردانی از مسئولان عراق در همکاری با رسانه ملی برای پوشش رسانه‌ای اربعین حسینی، به قرارگاه‌های رسانه‌ای ایام پیاده‌روی اربعین حسینی هم اشاره کرد و گفت: با برنامه‌ریزی رسانه ملی از ابتدای صفر 12 قرارگاه رسانه‌ای تهران، ریمدان، میرجاوه، شلمچه، چذابه، خسروی، مهران، تمرچین، باشماق، نجف، طریقالحسین و کربلا با شرح وظایف و اختیارات مشخص برای هماهنگی‌های پوشش رسانه‌ای مهیا شده است.
رئیس ستاد اربعین سازمان افزود: رسانه ملی با برنامه‌ریزی‌های چندماهه و حضور میدانی همکاران در معاونت‌های صدا، سیما، سیاسی، توسعه و فناوری، اموراستان‌ها، فضای مجازی، برون‌مرزی، امور بین‌الملل، مرکز بسیج و روابط‌عمومی از مرزهای شرقی و غربی تا جنوبی‌ترین نقطه عراق بصره و شمالی‌ترین نقطه طوزخرماتو و مسیرهای استان واسط، دیوانیه و حلّه در شرق عراق و سامرا، بغداد، کاظمین و نجف تا کربلا را با 80 ایستگاه تلویزیونی و با استفاده از ده‌ها دستگاه اس ان جی (ارتباط ماهواره‌ای) بهشکل زنده پوشش خواهد داد.
شیخ‌اکبری در پایان با برجسته دانستن نقش اتحادیه رادیووتلویزیون‌های اسلامی در انجام هماهنگی‌های لازم با طرف عراقی گفت: با هماهنگی‌های اتحادیه، مجوزهای لازم برای فعالیت رسانه‌ای و صدور کارت ویژه خبرنگاران انجام شده است و تا چند روز آینده، با تمهیدات وسیعی که اندیشیده شده است، بزرگ‌ترین عملیات پوشش رسانه‌ای در سطح منطقه و بین‌الملل آغاز خواهد شد.
نَمی از یَمی
نگاهی به چند برنامه اربعینی سیما
اهالی تلویزیون نه که از چند ماه مانده به محرم، که در همه سال چشم به آن گنبد و گلدسته‌های دلبرت دوخته‌اند، حسین جان. این حرف دلشان است که هرچه دارند، از عشق به تو و عشقبازی با راه و مرام تو دارند. اربعین که می‌رسد، این شوق و شور دوچندان می‌شود و شراره‌های فراق جانشان را می‌سوزاند. برنامه‌هایی چون «سدره» و «مخاطب خاص» و «کوی محبت» و... تنها نمی از یم بیکران دلدادگی‌شان به توست.
سدره: الفت در جوار حرم
امسال، سال دومی است که برنامه «سدره» به‌تهیه‌کنندگی و اجرای مهیار عبداللهی هر شب حدود ۹۰ دقیقه روی آنتن می‌رود؛ برنامه‌ای که از ابتدای محرم روی آنتن شبکه تهران رفته و قرار است تا پایان صفر هم پخش شود. یکی از نکات مهم برنامه، حضور مهمانان در کربلا و تصویری از گنبد و بارگاه امام حسین (ع) است که در پشت مهمان‌ها قرار دارد و بیننده می‌تواند هر لحظه از هر کجا که مخاطب برنامه است، با دیدن این تصاویر به امام حسین (ع) سلام کند. در این برنامه، گزارش‌های مردمی را از موکب‌های مختلف در «سدره» شاهدیم. هر شب یک مهمان هنرمند به برنامه دعوت می‌شود. همچنین، در کنار مهمان برنامه، کارشناسی حضور دارد که به بحث‌های تبیینی قیام عاشورا توجه دارد. در «سدره» مداحی‌ها و مرثیه‌های زیبا، دلنشین و خاطره‌انگیزی پخش می‌شود و در یکی از بخش‌های برنامه، استاد منصور هر شب یک شهید را مقابل دوربین تصویر‌سازی می‌کند. در بخش دیگری از برنامه گزارش‌هایی از کسانی که درماه مبارک رمضان در برنامه «سدره» برنده سفر کربلا شده بودند، پخش می‌شود که حالا در قالب یک کاروان آمده و زائر اباعبدالله‌الحسین (ع) شده‌اند.
ساعت به‌وقت قدس: صدای مردم فلسطین
برنامه «ساعت به‌وقت قدس» که هدفش تبیین مسائل حوزه فلسطین و مقاومت اسلامی است، با اجرای دو هنرمند عرب‌زبان به نام‌های علی خلیلی و سوسن الهمه، به‌تهیه‌کنندگی و کارگردانی امیر تاجیک روی آنتن شبکه یک سیما می‌رود. این برنامه که برنامه‌ای تخصصی در حوزه فلسطین و مقاومت اسلامی است، تلاش کرده صحبت‌های خارجی‌ها را درباره فاجعه غزه به برنامه بیاورد و دیدگاه‌های شهرگان و مسئولان خارجی و گروه‌های فعال حقوق بشر خارجی را که درخصوص «طوفان الاقصی» موضع گرفتند، بازتاب دهد. این برنامه در تلاش است با نگاه ویژه و روش هنرمندانه به تحلیل اخبار داخلی سرزمین‌های اشغالی، معرفی چهره‌ها و جنبش‌های مقاومت، معرفی هنرمندان این حوزه در ایران و جهان و نمایش آثار تولیدی‌شان بنشیند. نکته مهم در این برنامه، سپردن اجرا به هنرمند فلسطینی است. علی خلیلی، فعال فلسطینی است که در کشور سوریه به دنیا آمده؛ ولی چند سالی است در ایران زندگی می‌کند. وی که مجری و تهیه‌کننده شبکه الکوثر است، اجرای برنامه «ساعت به‌وقت قدس» را به عهده دارد و با اجرای این برنامه موردتوجه مخاطبان قرار گرفته است؛ به‌خصوص اینکه بر زبان فارسی با لهجه‌ای شیرین نیز مسلط است.
کوی محبت: هم‌جواری ۱۵ساله با تربت سیدالشهدا (ع)
«کوی محبت» یکی از قدیمی‌ترین برنامه‌های معارفی شبکه دو سیما با قدمت ۱۵ سال است. این برنامه به‌تهیه‌کنندگی علیرضا کاردان امین، بهشکل ویژه روایتگر عزاداران و سوگواران حضرت سیدالشهدا (ع) است و تلاش می‌کند با دعوت از نخبگان و فرهیختگان دینی و مذهبی به‌گونه‌ای تخصصی روایت‌های تازه‌ای را درزمینه موضوعات مختلف مذهبی بیان کند. این برنامه محرم و صفر امسال نیز از حرم‌های اهل‌بیت (ع) در کربلا، نجف، سامرا و کاظمین پخش زنده دارد. این برنامه با ادبیات عاشورایی و با کتاب‌هایی مرتبط با کربلا و عاشورا پیوند خورده است. حضور علی غلامی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام‌صادق (ع)، فرصت مغتنمی است تا از کسانی که در حوزه ادبیات عاشورایی دارای آثاری برجسته‌اند، دعوت شود تا در برنامه حضور یابند و بخش‌هایی از کتاب‌هایشان بهشکل موشن و بازخوانی در قالب ویدئوکامنت تولید شود؛ بخشی که بازخوردهای خوبی از مخاطبان در پی آورده است.
مخاطب خاص: در حال‌وهوای کربلا
«مخاطب خاص» به‌تهیه‌کنندگی هادی آشتیانی و با اجرای رسالت بوذری، حوالی ساعت 22:30 از استودیویی مقابل حرم اباعبدالله الحسین (ع) روی آنتن شبکه سه می‌رود. نزدیکی به حرم امام حسین (ع) و شیوه اجرای این برنامه و نماهنگ‌هایی که در این برنامه تولید و پخش می‌شود، در نهمین سال تولیدش، به این برنامه عاشورایی ویژگی منحصر به‌فردی بخشیده است. پخش آیتم‌های تولیدی و اختصاصی از کربلای معلی، ازجمله بخش‌های تصویری جذابی است که در این برنامه می‌بینید. یکی از اهداف تولید این برنامه آن است که عاشقان و دلباختگان حسینی را به‌طور مستقیم از نزدیک‌ترین فاصله با حرم حضرت سیدالشهدا (ع) مرتبط می‌سازد. لوکشین برنامه از میان مجموعه‌ها و فضا‌های موجود در کربلا به پشت‌بام مشرف و نزدیک‌ترین محل به حرم امام حسین (ع) است و مجری و کارشناس مذهبی برنامه در ارتباط زنده با مخاطب همراه اوست.
از سرگذشت: رستگاری در دوراهی سرنوشت
برنامه «از سرگذشت» که تا پایان ماه صفر هر شب ساعت 21 روی آنتن شبکه نسیم می‌رود، از اول محرم در ۶۰ شب، ۶۰ قصه متفاوت از آدم‌های معمولی را روایت می‌کند و از دوراهی‌های این روزها می‌‌گوید؛ دوراهی‌هایی که درنهایت، به مسیر امام حسین (ع) ختم می‌شود و رنگ‌وبوی کربلایی دارد. در فصل دوم این برنامه چهره‌های آشنایی از حوزه‌های مختلف هنری، ورزشی، مذهبی و... روایتگر زندگی خودشان می‌شوند. این برنامه دو قسمت دارد: قسمت اول با مطرح کردن داستان سوژه اجتماعی آغاز می‌شود و قسمت دومش با حضور یک چهره آشنا که زندگی خودش را مطرح می‌کند و نقطه‌عطفی با سوژه اجتماعی دارد، ادامه می‌یابد. در پایان هر قسمت، کوله‌ای به مهمان برنامه تقدیم می‌شود تا شاید در روز اربعین مسافر سیدالشهدا (ع) باشد. محسن نجفی سولاری و کامران شهریوری، تهیه‌کنندگان؛ محمد پیوندی، کارگردان و علی‌اکبر قلیچ، مجری این برنامه‌اند. انتخاب چهره‌های علمی، ادبی، فرهنگی و اجتماعی و حضور مهمانانی از شاخه‌های مختلف و افرادی از قشر‌های مختلف، سبب شده مخاطبان برنامه بتوانند با آنان هم‌ذات‌پنداری کنند.