به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، رهبر معظم انقلاب، سال 1399 را سال«جهش تولید» نامگذاری کرده بود. براین اساس، رسانه ملی وظیفه خود دانست که با ایدهپردازی، تولید و پخش برنامههای تبیینی، آموزشی و تشویقی، مسیر تحقق این شعار را هموار کند. این مهم در مجموعه معاونت امور استانها و صداوسیمای مراکز هم نمود چشمگیری داشت و موجب راهاندازی نهضت تولید برنامههای مختلف رادیویی، تلویزیونی، خبری و تولیدات مربوط به فضای مجازی شد. یکی از بخشهای این جریان عظیم در مراکز استانی، تولید و پخش گزارشهای مستند تحقیقی مرتبط با جهش تولید در اداره کل اخبار استانهای خبرگزاری صداوسیماست که در چند بخش و موضوع طرحریزی و اجرایی شدهاست. این اقدام مهم را میتوان در دو موضوع اصلی شامل«گزارشهای اثربخش» و «گزارشهای طرحکننده موضوع» ارزیابی کرد. در موضوع نخست، رفع موانع و حمایت از تولید، مبارزه با قاچاق، مدیریت واردات، تولید رقابتپذیر و صادراتمحور و برخی دیگر از موضوعات، مورد اهتمام قرار گرفت که در هر زمینه به ترتیب 30، هشت، یک، هفت و سه گزارش تولید شدهاست. در موضوع دوم هم 17 گزارش طرحکننده موضوع در خلال سال ۱۳۹۹ در اداره کل اخبار استانهای خبرگزاری صداوسیما تولید شد و به این ترتیب 74 درصد از تولیدات در قالب گزارشهای موثر و 26 درصد آنها مربوط به طرح موضوع بودهاست.
رفع موانع و حمایت از تولید؛ خبرنگاران
اداره کل اخبار استانهای خبرگزاری صداوسیما از ابتدای سال 1399 تاکنون، 30 گزارش مستند تحقیقی با موضوع رفع موانع و حمایت از تولید تهیه و پخش کرده که در این گزارشها موضوعاتی از قبیل برخورد با تخلفات بانکها، رفع مشکلات و موانع واحدهای تولیدی و تولیدکنندگان، بازگشت واحدهای تولیدی به چرخه تولید جلوگیری از خامفروشی، اصلاح روشهای قانونی و کاهش ترخیص کالا و مقابله با مافیای واردات در جهت حمایت از تولید و تولیدکننده با هدف تحقق جهش تولید مورد توجه بودهاست.
این گزارشها شامل«دیوارهای شبه قانونی» مرکز کرمانشاه با گزارشگری صابر چهری با موضوع تخلفات بانکها، «هزارتوی کلزا» مرکز فارس با گزارشگری سعید پرویزی و با موضوع افشای پشت پرده مافیای واردات دانههای روغنی در حمایت از تولید و تولیدکننده، «پوکههای معدنی» مرکز آذربایجان شرقی با گزارشگری مهین انتظار و با موضوع جلوگیری از خامفروشی پوکههای معدنی، «چوب لای چرخ کمباین ایرانی» استان مرکزی با گزارشگری شیوا شجری و با موضوع جلوگیری از واردات کمباین خارجی و الزام به استفاده از کمباین تولید داخل، «وقتی همگام باشی» مرکز چهارمحال و بختیاری با گزارشگری سمیه نجفیان و با موضوع احیای یک واحد تولیدی، «قصهای که سر دراز دارد» مرکز قزوین با گزارشگری سمیه صفری و با موضوع برخورد با تخلفات بانکها، «ثروتی در انبار» مرکز کرمانشاه با گزارشگری پروین شهسواری و با موضوع حمایت از تولید، «مانع تولید» مرکز قزوین با گزارشگری علی کشاورز و با موضوع کاهش فرآیند ترخیص کالا، «خیلی دور خیلی نزدیک» مرکز خوزستان با گزارشگری فرهاد فرحانی با موضوع احیای یک واحد تولیدی و «چرخش تولید» مرکز خوزستان با گزارشگری فاطمه اسدی و با موضوع رفع موانع تامین مواد اولیه و ضرورت تامین این مواد برای تولید چادر بودهاست.
از دیگر مستندهای تحقیقی در این حوزه میتوان به«آنچه خود داشت ز بیگانه تمنا میکرد» مرکز فارس با گزارشگری سعید پرویزی و با موضوع احیای یک واحد تولیدی، «مشکلات زعفرانکاران» مرکز خراسان جنوبی با گزارشگری سید محمدرضا حسینی و با موضوع حمایت از تولیدکنندگان، «بدهیهای تمام نشدنی» مرکز کرمانشاه با گزارشگری صابر چهری و با موضوع برخورد با تخلفات بانکی، «بیرانههای چرم» مرکز خراسان رضوی با گزارشگری اعظم فریدون مقدم با موضوع رفع موانع و مشکلات تولید، «ناگفته ده ساله» مرکز البرز با گزارشگری علیرضا احمدی و با موضوع مشکلات راهاندازی اولین شهرک صنعتی خصوصی، «تناژ در ازای گرم» مرکز ایلام با گزارشگری فرانک پیری و با موضوع جلوگیری از خام فروشی، «باز کردن گره فرش دستباف، نیاز به دندان نیست» مرکز اصفهان با گزارشگری محمد علی سهیلپور و با موضوع رفع موانع تولید و اصلاح روشهای قانونی صادرات فرش، «بذری که هست، اما نیست» مرکز قزوین با گزارشگری سمیه صفری با موضوع حمایت از تولید و مقابله با مافیای واردات بذر، «هزار توی واردات» مرکز ایلام با گزارشگری فرانک پیری و با موضوع رفع موانع و مشکلات تولید و اصلاح تعرفه واردات و «تعطیلی بزرگترین کارخانه نساجی خاورمیانه» مرکز گیلان با گزارشگری مریم دورباش اشاره کرد.
گزارشهای بعدی در این حوزه هم شامل «رقابت ناعادلانه» مرکز البرز با گزارشگری پریسا زنگنه و با موضوع تولید دستگاههای اولتراسوند در داخل و واردات آن از خارج، «ورقهای فولادی» مرکز خوزستان با گزارشگری مهران نیکاندیش و با موضوع رفع موانع تولید، «الکتروپمپهای بی رمق» مرکز خراسان رضوی با گزارشگری مهدی رهنما و با موضوع حمایت از تولید داخل، «تراورس» مرکز البرز با گزارشگری پریسا زنگنه و با موضوع احیای یک واحد تولیدی، «کارخانههای بی هویت» استان مرکزی با گزارشگری شیوا شجری و با موضوع اصلاح روشهای قانونی برای حمایت از کارخانهداران، «آرامش در بازار مرغ» مرکز آذربایجان غربی با گزاشگری امید شکریازی با موضوع حمایت از تولیدکننده و مصرفکننده، «شیب تند سیمان» مرکز فارس با گزارشگری سعید پرویزی، «راه ابریشم» مرکز زنجان با گزارشگری رضا علیزاده، «در قلمرو بانکها» مرکز خراسان شمالی با گزارشگری فاطمه عطایی با موضوع برخورد با تخلفات بانکها و «کلاف سردرگم نساجی» مرکز یزد با گزارشگری خانم میرطاهری بودهاست.
در همه این موارد، گزارش پخش شده موجب پیگیری موضوع از سوی نهادهای ذیربط از سطح استانی تا وزارتخانهها و در بسیاری موارد موجب رفع کلی یا بخشی از مشکلات پیش روی واحدهای تولیدی و صنعتی شده و تشکر ائمه جمعه، نهادهای مردمی و گروههای مختلف را در پی داشتهاست.
معضلی به نام قاچاق
دیگر موضوع مرتبط با شاخصها و الزامات جهش تولید، مبارزه با قاچاق است که در این حوزه نیز اداره کل اخبار استانها هشت گزارش مستند تحقیقی، تولید و پخش کردهاست که موضوعاتی از قبیل برخورد با دلالان و قاچاقچیان در حوزههای مختلف نهادههای دامی، دارو، مواد معدنی، دام و جلوگیری از سوء استفاده از کارتهای بازرگانی را شامل میشود.
«فراز و فرودهای صنعت مرغداری کشور» مرکز آذربایجان غربی با گزارشگری امید شکریازی با موضوع مقابله با دلالی در تامین و توزیع نهادههای دامی در صنعت دام و طیور، «ثروت بر باد رفته» مرکز فارس با گزارشگری سعید پرویزی و با موضوع قاچاق کرومیت، «کرک» مرکز خراسان جنوبی با گزارشگری مرضیه شریفی و با موضوع جلوگیری از قاچاق کرک، «بازار سیاه داروی کرونا در شیراز» مرکز فارس با گزارشگری سعید پرویزی و با موضوع برخورد با دلالان و قاچاقچیان دارو، «سربازان اقتصادی یا قاچاقچیان ارز» مرکز آذربایجان غربی با گزارشگری امید شکریازی و با موضوع جلوگیری از سوء استفاده از کارتهای بازرگانی، «قاچاق دام» مرکز خوزستان با گزارشگری هدایت عباسی و گزارشی با همین عنوان از مرکز فارس هر دو با موضوع جلوگیری از قاچاق دام و «نه به نام است، نه به کام» مرکز آذربایجان غربی با گزارشگری امید شکریازی و با موضوع جلوگیری از قاچاق عسل و ضرورت فرآوری این محصول در داخل، گزارشهای مستند تحقیقی با موضوع مبارزه با مسئله قاچاق بودهاست.
پخش مجموعه این گزارشها در استانها سبب حساسیت بیشتر دستگاههای انتظامی و امنیتی به مقوله قاچاق و پیگیری و کشف محمولههای قاچاق شده و توجه مردم به این مسئله را نیز افزایش دادهاست.
واردات را کنترل کنید
در این حوزه یک گزارش با عنوان«بذرهای معلق» با گزارشگری مریم تکافی در مرکز خراسان رضوی تولید شده که موضوع آن جلوگیری از واردات نادرست بوده و در نهایت منجر به ورود سازمان بازرسی به پرونده واردات بذرهای سیبزمینی شدهاست.
اهمیت ویژه صادرات
اداره کل اخبار استانها برای معرفی ظرفیتها و فرصتهای تولیدی کشور در زمیته تحقق جهش تولید، هفت گزارش مستند تحقیقی مرتبط با تولید رقابتپذیر و صادراتمحور تولید و پخش کردهاست.
«پاکشوما» مرکز قم با گزارشگری مرتضی جلالی، «پرواز خودکفایی» مرکز آذربایجان غربی با گزارشگریهادی جباردخت، «صدفهای ارزآور» مرکز هرمزگان با گزارشگری حنامه بنجوری، «ماهیان خاویار» مرکز خوزستان با گزارشگری فاطمه اسدی، «تولید لولههای آزمایشگاهی» مرکز اصفهان با گزارشگری محمدحسین مامنپوش، «انگور میوه بهشتی» مرکز آذربایجان غربی با گزارشگری امید شکریازی و «طراحی و تولید دستگاه لیزر داخلی» مرکز اصفهان با گزارشگری محمدحسین مامنپوش، همگی با موضوع ظرفیتهای تولید و صادرات، هفت گزارش این بخش به شمار میروند.
ارائه تصویری روشن و شفاف از توانمندی داخلی و ظرفیتهای صادراتی ایران در حوزههای مختلف تولیدات صنعتی، کشاورزی و فناوری، دستاورد این گزارشها بودهاست.
مسئله این است
با وجود پیگیریهای مستمر و تلاشهای همکاران اداره کل اخبار استانها برای رفع مشکلات و موانع تولید و همچنین فراهم کردن بستر جهش تولید در کشور، تاکنون 22 گزارش مستند تحقیقی تولید و پخش شده این اداره کل، با وجود بازتاب در سطح استان، بیشتر برای طرح موضوع بوده که باید برای تسریع در رفع مشکلات حوزه مربوطه، تولید و پخش گزارشهای اثرگذار مرتبط با موضوع تداوم یابد.
عناوین این گزارشها«طعم تلخ گیاهان دارویی» مرکز خراسان رضوی با گزارش فریدونی مقدم، «ماهیان خاویاری» مرکز مازندران با گزارش زینب نجاتی، «برزخی در بهشت آباد» مرکز چهارمحال و بختیاری با گزارش سمیه نجفیان، «انرژی را خام نفروشیم» مرکز اصفهان با گزارش محمدامین رمضانی، «چاههای غیر مجاز» مرکز اصفهان با گزارش فاطمه ادهم، «سی تی اسکنهای داخلی» مرکز خراسان رضوی با گزارش اعظم فریدون مقدم، «عطر گشنیز با خامفروشی میپرد» مرکز همدان با گزارش ناهید روحانی، «مستند سم» مرکز خراسان شمالی با گزارش فاطمه عطایی، «کمبودهایی که دسترنج باغداران را به باد میدهد» مرکز کهگیلویه و بویراحمد با گزارش موسی ویسیپور، «چرا کتیرای ایران قوام ندارد» مرکز اصفهان با گزارش احمدرضا عظیمی، «پیچ و خم صنعت آبزیپروری» مرکز لرستان با گزارش ناصر منصوری و «گردوی بی نام و نشان» مرکز همدان با گزارش ناهید روحانی بودهاست.
در این بخش همچنین سه گزارش دیگر با عنوانهای«سنگهایی که میتواند اقتصاد ما را صیقل دهد» مرکز خراسان جنوبی با گزارش سید محمدرضا حسینی، «پشت پرده قاچاق پرده» مرکز آذربایجان شرقی با گزارش مهین انتظار و «مشکلات نیروگاههای برق» مرکز خراسان رضوی با گزارش تکتم سیدی هم تولید و پخش شده است.
موضوعات دیگری هم دستمایه تولید گزارشهای مستند تحقیقی در خبرگزاریهای مراکز استانی صداوسیما قرار گرفته که شامل سه گزارش«روستای بی هویت» مرکز قم با گزارش طاهره رئیس جعفری با موضوع مشکل روستای نوروزآباد، «قربانیان جهل» مرکز فارس با گزارش سعید پرویزی با موضوع شکار و فروش اندام حیوانات به منظور رمالی و دعانویسی و«بدون تعارف» مرکز قزوین با گزارش علی کشاورز با محوریت غیر قانونی بودن ساختوساز در اراضی هفتسنگان بر اساس حکم دستگاه قضایی بودهاست.
در هر سه مورد، پخش این گزارشها منجر به ورود دستگاههای ذیربط و حل مشکل شدهاست.