اردشیر زابلی زاده،پیشکسوت خبر و استاد دانشگاه، در یادداشتی از حرفه خبرنگاری و مشکلات شغلی در حرفه خبرنگاری و لزوم تحول خبر در عرصه رویکرد و هم در عرصه سبک نوشت
به گزارش روابط عمومی رسانه،
هفته گذشته به مناسبت هفده مرداد سالروز شهادت محمود صارمی، خبرنگار عرصه خبر و رسانه از خبرنگاران تجلیل به عمل آمد. در این مراسم با حضور دکتر علی عسکری، رئیس رسانه ملی و معاونت سیاسی از خانوادههای معظم شهدا و برخی خبرنگاران داخلی قدردانی صورت گرفت.
در نگاه گذرا شاهد اقدام بسیار ارزشمند و خلاق تقدیر از پیشکسوتان خبر و ایجاد فرصت برای سخنرانی خبرنگاران جوان به همت روابط عمومی سازمان بودیم. انتظار میرفت در فرصت پیش آمده درحضور رئیس رسانهملی، خبرنگاران از دغدغههای حرفهای سخن به میان آوردند ولی آنچه بیان شد مشکلات حقوقی و شغلی آنها بود البته بیانصافی است که انتظار داشته باشیم بعد از یک سال در چنین موقعیتی آنها از مشکلات شغلی خود هیچ نگویند چرا که وقتی خبرنگار و شغل سخت و پر مخاطره او فقط در یک روز از سال دیده و تجلیل میشود حق دارد که دیگر از جنبه حرفهای کار خود سخنی به میان نیاورد.
حرفه مقدس خبرنگاری همواره خبرنگاران را به چالشهای مختلف کشانده است. از دیرباز خبرنگاران در شرایط مختلف سعی کردند واقعیات را منعکس کنند تا وظیفه حرفه مقدس خود را انجام دهند. بسیاری از خبرنگاران مدافع حرم برای نشان دادن واقعیات، با ایمان و اعتقاد عازم سوریه و عراق شدند و در این راه به شهادت رسیدند. خبرنگاران ایرانی در واقع خط مقدم جنگ رسانهای با هژمون غرب قرار دارند، ورود و پیشرفت تکنولوژی در عصر کنونی باعث شده روزنامه نگاری و نظریههای ارتباطی ارتقا چشمگیری پیدا کند. در همین راستا روزنامه نگاری در ایران نسبت به گذشته تفاوت بسیاری پیدا کرده، خبرنویسی و نظریههای ارتباطی در چند سال اخیر پیشرفت قابل توجهی داشته است، درچنین شرایطی خبرنگارانی موفق هستند که توانستهاند از پیشرفتهای خبرنویسی و ارتباطی در سه حوزه فرم، اجراء و محتوا استفاده کنند. خبرنگاران امروز شرایط متفاوتی را نسبت به نسل گذشته روزنامه نگاران تجربه میکنند اما تصور من این است که این پیشرفتها هنوز به حوزه محتوایی خبر راه پیدا نکرده است. امروز خبرنگاران ما نیاز دارند که برای رفع نواقص و مشکلات خودشان بیشتر تلاش کنند، رسانههای نوین، فضای مجازی و همچنین کارکرد و کاربرد آنها را بهتر بشناسند نمی توان با بکارگیری مهارتهای قدیمی در این حرفه از فناوریهای نوین امروز استفاده نمود. چرا که، باعث میشود که کارکرد لازم در عرصه روزنامه نگاری را نداشته باشند.
در حال حاضر برخی از خبرنگاران با آشنایی کافی و به روزکردن خودشان با تکنولوژیهای روز توانسته اند محتوای خوبی را به جامعه عرضه کنند و مسئولیتی که بر عهده دارند را به درستی انجام دهند. بخش قابل توجهی از خبرنگاران امروز ایران نیاز مبرم دارند که خودشان را به روز کنند، خبرنگاران بسیاری هستند که به درستی اصول جدید را یاد نگرفته اند و باید با فناوری و نظریههای خبر در دوره جدید آشنا شوند. ما در رقابت با روزنامهنگاران سایر کشورهای جهان، نیازمند این هستیم که هرچه سریعتر روشهای نوین را یاد بگیریم و خودمان را با شرایط روز انطباق دهیم تا به شرایط مطلوب تری برسیم.
درست است که خبرنگاری یک شغل است باید حقوق و مزایای خیلی خوبی را در مقابل کار سخت و پرمخاطره خود دریافت کند اما من خبرنگاری را یک حرفه مقدس میدانم که مسئولیتهای بسیاری را بر دوش میکشد. همانگونه که خبرنگار نیاز به حقوق، بیمه، مزایا، امنیت شغلی و حمایت جدی دارد نیاز به آموزش و آشنایی با آخرین روشها و نظریههای علمی و پیشرفتهای تکنولوژی رشته ارتباطات نیز دارد. خبرنگاری پیچ و خمهای بسیاری دارد که در این زمینه افراد به دانش و آموزش نیاز دارند. خبرنگاران جوان باید بتوانند با استفاده از زبانها و فرهنگهای مختلف دنیا موضوعات ایران و خارج از آن را بدون واسطه انعکاس دهند. آموزش یکی از مهمترین نکاتی است که در حال حاضر تأثیر خود را به خوبی نشان میدهد، خبرنگاران رسانهملی باید فرصت پیدا کنند در دورههای آکادمیک این رشته را تحصیل و یا با حضور در صحنههای بینالمللی تجربه کنند. البته این را هم اشاره کنم، متاسفانه هنوز در دانشگاههای کشور کتابها و مقالات قدیمی دانشگاههای جهان آموزش داده میشود که این موضوع خوشایند نیست. عمده خبر نویسان، به سبکهای قدیمی تنظیم خبر میکنند. چرا که حوزه آکادمیک و صنعت سعی نکرده است با توجه به تحولات تکنولوژی ارتباطات سبک جدیدی را بوجود آورد.گمان میکنند که اصول گذشته را باید تا ابد همراه خود داشته باشند. اگر خبرنگاری را یک حرفه و او را پرنفوذترین اهرم آگاهیرسانی در جامعه بدانیم، شیوه پرداختن به مسائل بسیار مهم میگردد، بنابراین خبرهم در عرصه رویکرد و هم در عرصه سبک باید متحول شود.